About Us

About Dhanyanchal

सहकारी अभियानलाई व्याख्या तथा विश्लेषण गर्ने प्रयासमा थुप्रै विद्वान्हरू लागि परेका छन् । नेपालीमा ‘सह’ को अर्थ साथसाथै अर्थात् सँगै मिलेर र ‘कारी’ को अर्थ काम गर्नु भन्ने हुन्छ । यसबाट ‘सहकारी’ ले साथसाथै मिलेर काम गर्नु भन्ने अर्थ बुझाउँछ । मानिस आफू र आÇनो परिवेशमा एक आपसमा मिलेर बस्नु, मिलेर योजना बनाउनु, मिलेर काम गर्नु, त्यसको प्रतिफल पनि मिलेर लिनुलाई सामान्यतः सहकारी भनिन्छ । सहकारिता मिलीजुली काम गर्ने चाहनालाई मूर्त रूपमा व्यवहारमा ल्याउने एउटा प्रतिबद्धता पनि हो । सहकारीमा आर्थिक तथा सामाजिक विकास, सामूहिक तवरले गर्न सकिन्छ भन्ने भावनावाट प्रेरित भई सङ्गठित हुने गर्दछन् । सदस्यहरू समान प्रतिबद्धताका साथ लागि पर्दछन् । सहकारितामार्फत मानिसहरू व्यवसायमा संलग्न हुन्छन् । तर यो कम्पनी वा अन्य त्यस्तै किसिमको व्यवसाय भने होइन । मुनाफामूलक पुँजीगत कार्य वा व्यवसायमा जान नचाहनेहरू सहकारितामार्फत आÇनो उन्नति गर्न चाहन्छन् । समान पेशा, व्यवसाय, उद्देश्य, सीप भएका व्यक्तिहरू आपसमा स्वतः स्पूmर्त रूपमा सङ्गठित प्रयास भए तापनि राजनीति वा राजनीतिक अभीष्ट पूरा गर्नका लागि गरिएको प्रयास भने होइन । राजनीतिक वादभन्दा फरक किसिमको धारणाका रूपमा यसलाई लिइन्छ । यो समूहका सदस्यको समष्टिगत समुन्नतिका लागि अपनाइने पद्धति मात्र हो । यसै कुरालाई प्रकाश पार्दै अन्तर्राष्ट्रिय सहकारी महासंघले आर्थिक, सामाजिक, सांस्कृतिक आवश्यकता पूर्तिका लागि स्वेच्छिक रूपमा बनेको मानिसको सङ्गठनलाई सहकारीको रूपमा लिएको देखिन्छ । अन्तर्राष्ट्रिय श्रम सङ्गठनले पनि सहकारीलाई थोरै साधन भएका मानिसको स्वेच्छिक सङ्गठनका रूपमा लिएका छन् । 

सहकारी अभियान सामूहिक अभियान हो । यसमा समूह तथा समुदायको आवश्यकतापूर्तिलाई बढी जोड दिइन्छ । मानिसका आवश्यकता आर्थिक, सामाजिक जे पनि हुन सक्दछन् । सहकारीले इमानदारितापूर्वक व्यक्तिहरूले साझा आर्थिक उद्देश्य प्राप्तिका लागि तयार गरिएको सङ्गठन जनाउने धारणा व्यक्त गरेका छन् । यसमा व्यक्तिगत जानकारी विवेक एक अर्कामा सहयोगी हुन सक्दछ । सदस्यहरूले निःस्वार्थ रूपमा संयुक्त व्यवसायका लागि सङ्गठित संस्थाका रूपमा सहकारीलाई लिएका छन् । यसमा मानिसहरू सहकार्यमा जुट्दछन् तथा कार्यको अनुपातका आधारमा पुरस्कार प्राप्त गर्दछन् । सहकारी सामूहिक भावना तथा चाहनाको मूर्त रूप हो । यसमा समान आकाङ्क्षा तथा आवश्यकता र इच्छा भएका व्यक्तिहरू सङ्गठित हुन्छन् । मानिसहरू सहकारिताका सामान्य नियमहरूको परिधिमा रही पारस्परिक सहयोगका लागि सङ्गठित हुन्छन् । व्यक्तिगत रूपमा आवश्यकताहरू पूरा गर्न नसक्ने र शोषणबाट मुक्त हुन चाहनेहरू यसमा बढी मात्रामा सङ्गठित हुन चाहने हुँदा निम्नस्तरका मानिसहरूको जीवनस्तर उकास्ने आशय भएको संस्थाका रूपमा यसलाई लिन सकिन्छ । सामान्यतः व्यक्तिहरू समान आकाङ्क्षा लिएर सङ्गठित हुने हुँदा यसको उद्देश्य उनीहरूको हितसँग सरोकार राख्ने हुन्छ । सदस्यहरूको आर्थिक, सामाजिक, मानसिक सक्षमतामा सुधार तथा वृद्धि गर्ने आशय पनि सहकारीको रहेको हुन्छ । 

सहकारकिो अवधारणा तथा पहिलेका तुलनामा हालका वर्षमा यसको कार्यक्षेत्र पनि क्रमशः विस्तार भइरहेको छ । मानिसहरूको बढ्दो आवश्यकतालाई सामूहिक रूपमा समाधान गर्न सकिन्छ भन्ने भावनाले प्रेरित र विश्वमै सफलता प्राप्त गरिरहेका सन्दर्भमा यसको कार्यक्षेत्र विस्तार हुनु पनि स्वाभाविक नै मानिन्छ । यसको व्यापकताका साथसाथै प्रयोग गराइमा पनि विविधता रहेकाले यसका धेरै रूपहरू बनिसकेका छन् । नेपालमा सहकारीको विकासका लागि संवैधानिक तथा अन्य प्रयासहरू भएका छन्  । यसै सन्दर्भमा यस लेखमा विभिन्न समयमा बनेका संविधानमा भएका प्रावधान तथा विभिन्न आयोगले गरेका अध्ययनका बारेमा छोटकरीमा चर्चा गरिएको छ ।

२. नेपालमा सहकारी अभियानको संवैधानिक प्रावधान

नेपालमा आधुनिक सहकारी आन्दोलन भर्खरै मात्र सुरु भएको भए तापनि परम्परागत रूपमा सहकारी अभ्यास पहिलेदेखि नै प्रचलनमा थियो । विभिन्न समुदाय तथा क्षेत्रमा पर्म, मंका, धर्मभकारी, ढुकुटीको प्रचलन ऐतिहासिक कालदेखि नै रहेको देखिन्छ । यिनीहरूको प्रचलन स्थान, समुदाय, सामाजिक परिवेश तथा धार्मिक समुदायबाट प्रभावित छ । नेपालमा वि.सं. २००७ सम्म माथि उल्लिखित पर्म, मंका, धर्मभकारी तथा ढुकुटीजस्ता ग्रामीण संस्थाहरूका माध्यमवाट कृषकहरूबाट नै कृषकहरूले आवश्यक सहयोग लिने गरेको देखिन्छ । वि.सं. २००७ मा राजनीतिक परिवर्तन भएपश्चात् भने सहकारी तवरबाट नै ग्रामीण क्षेत्रको विकासका लागि चासो राख्न थालियो । ग्रामीण जनताहरू कृषिमा लागेका तथा राष्ट्रिय अर्थतन्त्रमा कृषिको महŒवपूर्ण स्थान रहेको सन्दर्भमा उनीहरूको जीवनस्तर सुधार्ने उपायको खोजी गरिन थालियो । देशमा रोजगारीका अवसरहरूको अभावले गर्दा बेरोजगारीको समस्या व्याप्त थियो । रोजगारी दिलाउने खालको खास योजना तथा कार्यक्रम सरकारले प्रस्तुत गर्न सकेको थिएन । अन्तरिम अवधिमा बनेको सरकार जनता, जनताको जीवनस्तर आदिसँग चिन्तित भए तापनि २, ३ वर्षसम्म खास उपाय पहिल्याउन सकिरहेको थिएन । यसै क्रममा ग्रामीण जनताको जीवनस्तरलाई प्रभाव पर्ने कार्यक्रमको व्यवस्था गर्न सहकारी स्थापनाको सोचाइ बनाइयो । 

सहकारी विकास तथा प्रवद्र्धनको सन्दर्भमा ऐन कानुनको विशेष महŒव रहन्छ । देशको संविधान, ऐन, कानुन आदिले निर्दिष्ट गरे अनुसार सहकारी नीतिनियमहरू बन्ने हुँदा सहकारीको विकास तथा यसको विकास प्रवृत्तिमा पनि यिनीहरूको गहिरो प्रभाव पर्दछ । ऐन कानुनमा अस्थिरता भएमा सहकारी विकास अभियानमा समेत अन्योलको अवस्था सिर्जना हुन्छ । नेपालमा लामो समयदेखि विद्यमान राजनीतिक अस्थिरतासँगै संविधान तथा ऐन कानुनमा पनि बारम्बार परिवर्तनको अवस्था रहेको देखिन्छ । सहकारीसम्बन्धी राज्यको दृष्टिकोणमा पनि यसै परिवर्तन अनुसार भिन्न धारणा रहँदै आएको छ । नेपालमा वि.सं. २००४ सालमा सर्वप्रथम नेपाल सरकार वैधानिक शासन २००४ जारी भयो । त्यसपछि वि.सं. २००७, २०१५, २०१९, २०४७, २०६३ तथा २०७२ मा संविधानहरू जारी भएका छन् । तिनीहरूमध्ये नेपाल सरकार वैधानिक शासन २००४, नेपालको अन्तरिम संविधान २००७, नेपाल अधिराज्यको संविधान २०१५ मा चाहिँ सहकारीका विविध पक्षलाई स्पष्टसँग समेटेको देखिँदैन । त्यसपछिका संविधानहरूले भने सहकारीको भावना अनुरूपका केही पक्षलाई समेट्ने प्रयत्न गरेको देखिन्छ ।

वि.सं. २०१९ मा नेपालको संविधान जारी भयो । यसको धारा १९ (१) मा “व्यापक राष्ट्रिय दृष्टिकोणबाट विभिन्न वर्ग र व्यवसायका हितको एकीकरण तथा समन्वय गरी राष्ट्रिय जीवनमा सामञ्जस्य ल्याई एक न्यायपूर्ण सामाजिक व्यवस्थाको स्थापना र संरक्षणद्वारा जनकल्याणको अभिवृद्धि गर्नु राज्यको उद्देश्य हुनेछ” भन्ने उल्लेख गरिएको थियो (देवकोटा, ने.रा. द.तेस्रो भाग, पृ. ८८०) । उक्त उद्देश्यको परिपूर्तिका सन्दर्भमा नेपालको संविधान २०१९ को तेस्रो संशोधन २०३७ मा साझा अर्थात् सहकारीको अवधारणालाई प्रस्ट पारिएको थियो । यसमा माथि उल्लिखित न्यायपूर्ण समाजको सिर्जना गर्ने काममा देशको आर्थिक उन्नतिमा जनसाधारणलाई सकभर बढी मात्रामा सम्मिलित गराई निजी उद्यमलाई समेत उचित प्रश्रय दिई कुनै पनि वर्ग वा व्यक्तिद्वारा अन्य कुनै वर्ग वा व्यक्तिमा अनुचित आर्थिक दबाब हुन नदिने गर्न र नेपाली जनजीविकाका सबै क्षेत्रबाट निजी उद्योगको रूपमा लगानी गर्न प्रोत्साहन दिई साझा समस्याहरूलाई नेपालको उद्योग तथा व्यापार नीतिको आधारशिलाको रूपमा स्थापना गर्न त्यस्ता साझा संस्थाहरूलाई सर्वसाधारण जनताको उद्योग व्यवसायको रूपमा विकसित गराई आर्थिक लाभ र सुविधा उपभोग गर्न पाउने गरी प्रोत्साहन दिने व्यवस्था समेत गर्न पञ्चायत प्रणालीको आर्थिक लक्ष्य हुनेछ भन्ने उल्लेख गरियो । 

नेपालको संविधान २०१९ ले सहकारी प्रणालीलाई राजनैतिक प्रणालीको आर्थिक लक्ष्यको रूपमा मान्यता दिई सहकारी विकास नीतिलाई मान्यता दिएको देखिन्छ (सहकारी विकासको ५० वर्षीय ग्रन्थ पृ. ७९) । सहकारी प्रणालीलाई यस संविधानको निर्देशक सिद्धान्त अन्तर्गत राखिएको थियो । यस प्रणालीलाई तत्कालीन निर्दलीय पञ्चायती शासन प्रणालीको आर्थिक लक्ष्य हुने नीति अवलम्बन गरिएको थियो । यसै अनरूप तत्कालीन पञ्चायती व्यवस्थामा सहकारी क्षेत्रको विकासका लागि साझा सुदृढीकरण गर्ने, भूमिसुधार कार्यक्रम अन्तर्गतको अनिवार्य बचतलाई साझा संस्थाहरूको पुँजीमा रूपान्तरण गर्ने, सहकारी संघ÷संस्थाहरूको व्यवस्थापनमा सुधार, गोदामहरूको निर्माण आदि कार्यक्रमबाट साझा अर्थव्यवस्थाको कार्यान्वयनमा ध्यान पु¥याइएको थियो । अवलम्बित नीतिअनुरूप साझा संघसंस्थाहरूको उपयोगिता, भूमिका, सञ्चालन, व्यवस्थापनसम्बन्धी चेतना जगाउन विभिन्न किसिमका कार्यक्रमहरू सघन रूपले सञ्चालन गरिएको थियो । देशको संविधानमा नै सहकारी अर्थ व्यवस्थालाई स्पष्ट रूपमा लेखिनु र सोअनुसार व्यवहारमा कार्यान्वयनमा ल्याउनु सहकारी अर्थव्यवस्था निकै महŒवपूर्ण भएको राम्रो सङ्केत थियो ।

बहुदलीय व्यवस्थाको पुनःस्थापना पश्चात् २०४७ सालमा नेपाल अधिराज्यको संविधान २०४७ जारी भयो । बहुदलीय व्यवस्थालाई सुदृढ गर्ने आशय रहेको यस संविधानमा ‘सहकारी’ भन्ने शब्द प्रस्ट रूपमा नपरे तापनि आर्थिक तथा सामाजिक न्यायलाई जोड दिइएका कारण सहकारितालाई यसले बढावा दिन खोजेको प्रस्ट हुन्छ । यस संविधानको धारा २५ (१) मा सामाजिक, आर्थिक एवम् राजनैतिक क्षेत्रलगायत राष्ट्रिय जीवनका सबै क्षेत्रमा न्यायपूर्ण व्यवस्था कायम गर्नेý २५ (७) मा सामाजिक न्यायको आधारमा आर्थिक उपलब्धिको न्यायोचित वितरणको व्यवस्था मिलाउनेý २५ (३) मा सबै किसिमका आर्थिक एवम् सामाजिक असमानता हटाई विभिन्न जात, जाति, धर्म, वर्ण र सम्प्रदायका बीच सामञ्जस्य स्थापना गरी न्याय र नैतिकतामा आधारित सामाजिक जीवनको स्थापना गर्नेजस्ता सहकार्यमुखी राज्यका निर्देशक सिद्धान्तहरू उल्लेख गरिएको थियो ।

त्यस्तै गरी राज्यका नीतिहरूमा न्यायोचित वितरण, सामाजिक सम्बन्धको विकास तथा विस्तार, प्राकृतिक स्रोतको न्यायोचित उपयोग, आर्थिक उन्नतिको वातावरण सिर्जना, रोजगारीको उपलब्धता, महिला सशक्तीकरण, सामाजिक सुरक्षा, ग्रामीण विकास, समानता उन्मुख आर्थिक क्रियाकलापका बारेमा उल्लेख गरिएको छ । यी सबै सहकार्यका नजिक छन् । यिनै कुराबाट अभिप्रेरित भई २०४८ मा सहकारी ऐन समेत जारी गरियो । सहकारी ऐनको प्रस्तावनामा नै माथि उल्लिखित सिद्धान्त तथा नीतिको सम्बोधन गर्न खोजिएको छ । यसमा देशका कृषक, कालीगढ, कम पुँजीवाल र निम्न आयवर्ग, श्रमिक, भूमिहीन तथा बेरोजगार वा सामाजिक कार्यकर्ताले सर्वसाधारण उपभोक्ताको आर्थिक तथा सामाजिक विकासको लागि पारस्परिक सहयोग र सहकारी संस्था तथा संघहरूको गठन र सञ्चालनसम्बन्धी व्यवस्था गर्न वाञ्छनीय भएकोले उल्लिखित छ । यसबाट यस संविधानले सहकारी अभियानलाई सकारात्मक निर्देशन दिनु आवश्यक छ भन्ने कुरामा जोड दिएको प्रस्ट हुन्छ । 

वि.सं. २०६३ माघ १ गते नेपालको अन्तरिम संविधान २०६३ जारी भयो । यस संविधानमा सहकारीलाई प्रस्ट रूपमा जोड दिइएको छ । यस संविधानको धारा ३५ (२) मा “सहकारी, सहकारिता र निजी क्षेत्रको माध्यमबाट मुलुकमा अर्थतन्त्रको विकास गर्ने नीति राज्यले अवलम्बन गर्नेछ” भन्ने उल्लेख भएबाट यो कुरा प्रस्ट हुन्छ (अन्तरिम संविधान, २०६३) । सहकारी क्षेत्रलाई देशको अर्थतन्त्रको विकासको मेरुदण्ड तथा माध्यम बनाउने नीति महŒवपूर्ण पक्ष हो । संविधानमा नै सहकारितालाई अर्थतन्त्रको माध्यमबाट देश विकास हुन सक्ने राज्यको विश्वास तथा मान्यताले सहकारी अर्थव्यवस्था देशको आर्थिक विकासका लागि वैकल्पिक व्यवस्था वा अन्य अर्थव्यवस्थामा पनि सहकारी अर्थव्यवस्था सहयोग हुने देखिन्छ । देशको सन्तुलित विकासका लागि वित्तीय लगानी, न्यायोचित वितरण, सामाजिक गतिविधि वा सेवा, रोजगारीजस्ता आधारभूत कुराहरूको विकासबाट जनसाधारणको जीवनस्तर सुधार गर्नमा राज्यको प्रतिबद्धता अर्को महŒवपूर्ण पक्षका रूपमा रहेको हुन्छ ।

वि. सं २०७२ मा जारी नेपालको संविधानमा पनि सहकारीलाई जोड दिइएको छ । यस संविधानको भाग ४ मा राज्यका निर्देशक सिद्धान्त, नीति तथा दायित्वको धारा ५० उपधारा (३) मा सार्वजनिक, निजी र सहकारी क्षेत्रको सहभागिता तथा विकासमार्फत उपलब्ध साधन र स्रोतको अधिकतम परिचालनद्वारा तीव्र आर्थिक वृद्धि हासिल गर्दै दिगो आर्थिक विकास गर्ने तथा प्राप्त उपलब्धिहरूको न्यायोचित वितरण गरी आर्थिक असमानताको अन्त्य गर्दै शोषणरहित समाजको निर्माण गर्न राष्ट्रिय अर्थतन्त्रलाई आत्मनिर्भर, स्वतन्त्र तथा उन्नतिशील बनाउँदै समाजवाद उन्मुख स्वतन्त्र र समृद्ध अर्थतन्त्रको विकास गर्ने राज्यको आर्थिक उद्देश्य हुनेछ भन्ने उल्लेख छ । यसै संविधानको भाग ४ राज्यका निर्देशक सिद्धान्त, नीति तथा दायित्व धारा ५० (घ) अर्थ, उद्योग र वाणिज्यसम्बन्धी नीतिअन्तर्गत (१) मा सार्वजनिक, निजी र सहकारी क्षेत्रको सहभागिता र स्वतन्त्र विकासमार्फत राष्ट्रिय अर्थतन्त्र सुदृढ गर्ने र (३) मा सहकारी क्षेत्रलाई प्रवर्धन गर्दै राष्ट्रिय विकासमा अत्यधिक परिचालन गर्ने उल्लेख छ । त्यस्तै गरी प्रदेशको अधिकार तथा केन्द्र र प्रदशसको सहकार्यका सन्दर्भमा पनि सहकारीलाई महŒव दिइएको छ ।

३. सहकारी विकासका सन्दर्भमा गठित समिति र आयोगको प्रतिवेदन

संवैधानिक अभ्यासका साथै नेपालमा सहकारीको विकासका लागि सकारले विभिन्न आयोग तथा सुझाव समिति बनाई समस्या समाधानका लागि प्रयास गरेको छ । कतिपय सहकारीसँग प्रत्यक्ष सम्बन्धित थिए भने कतिपय चाहिँ अन्य नीतिहरूका साथमा सन्दर्भवश समावेश गरिएका थिए । सहकारीको प्रवद्र्धनका सन्दर्भमा प्रत्यक्ष सरोकार रहेका सहकारी अभियानमा प्रभाव पार्ने केही प्रतिवेदनका विविध पक्षहरूका वारेमा तल चर्चा गरिएको छः

३.१. केन्द्रीय सहकारी छानबिन समितिको अध्ययन प्रतिवेदन (२०२४)

नेपालमा सहकारी संस्थाको सङ्ख्या बढ्दै गएको सन्दर्भमा सहकारी संस्थाहरूको छानबिन गरी कुन रूपमा चलाउनाले सहकारी संस्थाबाट अपेक्षाकृत फाइदा उठाउन सकिन्छ भन्ने उद्देश्य राखी सरकारलार्ई प्रतिवेदन दिन तत्कालीन सरकारले वि.सं. २०२४ मा छानबिन समिति गठन गरेको थियो । यसले प्रारम्भिक सहकारी संस्थालार्ई कृषकहरूको बढी सेवा गर्न सक्षम तुल्याउनु र आत्मनिर्भर बनाउँदै लैजानु पर्ने,  संस्थाको क्रियाकलापलार्ई आवश्यक निगरानी र नियन्त्रण राख्न समर्थ हुनुपर्ने, केन्द्रीय स्तरमा राष्ट्रिय संघकोे आवश्यकता पर्ने हुँदा केन्द्रीय स्तरमा ऋण, कृषि सामग्री एवम् बेचबिखनसम्बन्धी कामका साथसाथै प्रारम्भिक तह तथा जिल्लास्तरका संस्था एवम् संघहरूको रेखदेख, नियन्त्रण, शिक्षा, तालिम एवम् प्रवद्र्धनका दृष्टिले अभिभावकको कामसमेत गर्नुपर्ने, सहकारी संस्थाहरूका मूल दृष्टिकोण सङ्ख्यात्मकभन्दा गुणात्मक दृष्टिमा आधारित हुनुपर्ने, सहकारी संस्थाको नाउँलार्ई बढी जनप्रिय र बुझ्ने गराउन नेपालीपन भिजेको नाम राखिनु पर्ने, कृषि क्षेत्र र गैर कृषि क्षेत्रका संस्थाको रूपमा विकसित गराएर लैजानु पर्नेजस्ता कुरालार्ई जोड दिएको थियो । त्यसै गरी अनिवार्य बचत सम्बन्धी संस्था गाउँ समितिलार्ई संस्थागत रूप दिँदै जाने, कृषकहरूलार्ई ऋण सामग्री बेचबिखन सुविधा पु¥याउँदै जानुपर्ने, सहकारी संस्था गठन भएको क्षेत्रमा बचत पुँजीलार्ई संस्थाको पुँजीको रूपमा हस्तान्तरण गर्नुपर्ने, जग्गा आफैँ नजोत्ने जग्गाबालको सेयर कृषि विकास बैंकमा हस्तान्तरण गर्ने गराउनुपर्ने, दोहोरो संस्था एकै ठाउँमा नपर्ने गरी गाउँ समितिलार्ई सहकारी संस्थामा परिणत गर्न आवश्यक वातावरण, स्थानीय नेतृत्व, आर्थिक समन्वय र अन्य आवश्यक कुराहरू पूर्ति गर्ने क्रममा गाउँ समितिहरू सहकारी संस्थामा परिणत गर्नुपर्ने सुझावहरू दिएको थियो । सरकारको तर्फबाट संस्थाका सञ्चालक, पदाधिकारी, सरकारी कर्मचारी, सदस्यहरूलार्ई अनुशासनको पालना, नियन्त्रण, निर्देशन, व्यावहारिक तालिम तथा शिक्षाको व्यवस्थाका लगि जोड दिइयो । आर्थिक सम्भाव्यताको विचार गरी बहुसङ्ख्यक कृषकहरूलार्ई सदस्य बनाउनु पर्ने, सहकारी संस्थाको गुणात्मक वृद्धितर्फ ध्यान दिनु पर्ने, सहकारी संस्थालार्ई राजनीतिबाट टाढा राखी संस्थाको कार्यक्षेत्र निर्धारण गर्दा आर्थिक सम्भाव्यतालार्ई नै आधार बनाउनुपर्ने, कृषितर्फका सहकारीलार्ई उत्पादन कार्यक्रममा सक्रिय गराउन  सहकारी संस्थामा खास कृषकसित प्रत्यक्ष सम्पर्क राखी व्यावहारिक योजना तयार गराइनुपर्ने, सहकारी संस्थाको स्थापना तथा विकासका लगि बंैकिङ सेवा वा ऋण सहुलियत, कृषि सामग्रीको पर्याप्तता वा सप्लार्ई, संस्थाको सेवा र प्राविधिक सल्लाह र सहायताको उपलब्धतासित प्रत्यक्ष सम्बन्धित वातावरणको सिर्जना भई सक्नुपर्ने पक्षमा जोड दिइएको थियो । 

३.२. नेपालमा साझा अभियानको विकास र विस्तारसम्बन्धी योजनाको प्रतिवेदन (२०४२)

यस अध्ययन प्रतिवेदनमा १.साझा संस्थाको कार्यक्षेत्र, संवेदनशील प्रकृतिको भएकोले संस्थाले सामना गर्नुपर्ने संस्थागत सीमाहरू, संस्थालार्ई आर्थिक माध्यमको रूपमा विकसित गर्ने लक्ष्यलार्ई मनन गर्दा साझाको क्षेत्रमा सरकारबाट बढी मात्रामा समर्थन, सहयोग र प्राथमिकता दिनुपर्ने सन्दर्भमा सम्बन्धित सबै सरकारी तथा अर्धसरकारी निकायहरूले अनिवार्य रूपमा साझा संस्थाहरूमार्फत सेवा पु¥याउने नीति अपनाउनु पर्छ । २. प्रत्येक साझा संस्थालार्ई सक्षम बनाउन नीति र कार्यक्रम तर्जुमा गर्ने, आवश्यक रेखदेख, सहयोग र समन्वय गर्न जिल्ला, अञ्चल एवम् क्षेत्रीय स्तरको कार्यक्रम सञ्चालन गराउने गरी एक राष्ट्रिय साझा संस्थाको गठन गराउनु पर्छ । ३. साझा संस्थाको हकमा तल्ला तहका कर्मचारीबाट सञ्चालन हुने गरेको, निर्वाचित ग्रामीण स्तरीय सञ्चालकबाट सञ्चालन हुने पृष्ठभूमिमा साझा संघ÷संस्थाहरूले स्वीकृत ऋण सीमाभित्र रहेर कारोबार गर्नुपर्ने, स्वीकृत कार्यक्रमअन्तर्गतको कारोबार गर्नुपर्ने, भाखा नघाएको ऋणलार्ई पुनः थप ऋण दिन नपाउने, ऋण असुली हुन गएअनुसार बैंकलार्ई भुक्तानी गर्दै जानुपर्ने, राष्ट्रिय साझा संघले निर्धारण गरेको आर्थिक नियमभित्र रही काम गर्नुपर्ने, अनुशासन पालना नगर्ने कर्मचारीलार्ई प्रशासनिक कारबाही गर्नुपर्ने र सञ्चालक भए स्वतः खारेज हुने व्यवस्था हुनुपर्ने जस्ता पक्षमा जोड दिइयो । ४. वार्षिक कार्यक्रम तथा बजेट अनुरूप कार्य सञ्चालन भए नभएको एकिन गर्न व्यवस्थापनमूलक लेखा परीक्षण गर्ने व्यवस्था गर्नुपर्ने । ५.लेखापरीक्षण प्रतिवेदनको आधारमा नेपाल राष्ट्र बैंक तथा कृषि विकास बैंकले छनौट प्रणालीद्वारा साझा संस्था ऋणीहरूको छड्के जाँच र निरीक्षण गर्नुपर्ने । ६. संस्थाहरूलार्ई भाखा नाघेको ऋणको अनुपातमा बैंकको भाखा नाघेको सम्पूर्ण ऋण चुक्ता गरेको संस्था र नयाँ संस्थालार्ई (क) वर्गमा, बैंकको भाखा नाघेको ऋण ७० प्रतिशत ऋण चुक्ता गरेको संस्थालार्ई (ख) वर्गमा, बैंकको भाखा नाघेको ऋणमध्ये ५० प्रतिशतसम्म ऋण चुक्ता गरेको संस्थालार्ई (ग) वर्गमा, बैंकको भाखा नाघेको ऋणमध्ये ५० प्रतिशतभन्दा कम ऋण चुक्ता गरेको संस्थालार्ई (घ) वर्गमा गरी ४ वर्गमा वर्गीकरण गर्नुपर्ने । ७. ऋण नीति तर्जुमा गरी सो नीतिको आधारमा ऋण लगानी र असुली गर्नुपर्ने । ८. राष्ट्रिय सहकारी संघले अन्तर साझा संस्थाको कारोबारमा वृद्धि ल्याउन तथा समन्वय कायम गर्न सकारात्मक भूमिका खेल्नुपर्ने । ९. साझा संस्थाहरूलार्ई भौगोलिक आधारमा र स्थानीय सम्भाव्यता, उपलब्ध साधन र स्रोतको आधारमा विभाजन गरी दुर्गम जिल्लामा उत्पादन ऋण, कृषि सामग्री बिक्री वितरण र उपभोक्ता भण्डार कार्यक्रम, पहाडी जिल्लामा उत्पादन ऋण, कृषि सामग्री वितरण, उपभोक्ता भण्डार र कृषि उपजको बेचबिखन कार्यक्रम, तराईका जिल्लामा उत्पादन ऋण, कृषि सामग्री बिक्री वितरण, कृषि उपजको बेचबिखन, उपज धितो र प्रशोधन कार्यक्रम सञ्चालन गराउनु पर्ने । १०. गैर कृषि क्षेत्रमा रहेका साझा संस्थाहरूलार्ई ३ वर्गमा विभाजन गरी व्यवस्थापन र आर्थिक पक्षमा सुधार गर्नुपर्ने । ११.ऋण लगानी, असुली, सङ्कलन गरिएको अनिवार्य बचत, बचतबाट ऋण लगानी र असुली तथा बचत हस्तान्तरणबारे निम्न पक्षहरूका बीच हिसाब भिडाइनु पर्ने । १२. साझा संघसंस्थाहरूको कार्यक्रम आर्थिक, प्राविधिक र व्यवस्थापनको दृष्टिले समेत नियन्त्रित तथा निर्देशित रूपमा सञ्चालन गराउन प्रारम्भिक तहका संस्थाहरूको अनुगमन जिल्लास्तरका संघबाट र जिल्लास्तरका संघहरूको अनुगमन राष्ट्रिय सहकारी संघले समसामयिक तथा नियमित रूपमा गर्नुपर्ने । १३. साझा संस्थाहरूको आर्थिक स्थिति, कार्यक्रम सञ्चालन रूपरेखा, सम्भाव्य तथा उपलब्ध स्रोत तथा साधनको उपयोग आदि पक्षहरूको मूल्याङ्कन गर्ने परिपाटी चलाउनु पर्ने तथा मूल्याङ्कनको आधारमा संस्थाका सञ्चालक÷कर्मचारीलार्ई कदर गर्नुपर्ने । १४. राष्ट्रिय सहकारी संघले पाठ्यक्रम विकास, प्रविधिको विकास र विशेषज्ञको सेवा साझा विकास प्रशिक्षण केन्द्रबाट सहयोग लिई तालिम कार्यक्रम सञ्चालन गर्नुपर्ने । १५.सहकारी आन्दोलनका कर्मचारी तथा सञ्चालकहरूको तालिमका सम्बन्धमा सैद्धान्तिक पक्षको तालिम (व्यवस्थापन, योजना, लेखा) राष्ट्रिय साझा संघको आयोजनामा केन्द्रस्तरमा साझा विकास प्रशिक्षण केन्द्रको भवन, होस्टेल उपयोग गरी सञ्चालन गर्नुपर्ने र तालिम सञ्चालनमा लाग्ने खर्च विभिन्न संघसंस्थाहरूले राखेको साझा शिक्षा कोषबाट ब्यहोर्ने व्यवस्था हुनुपर्नेजस्ता सुझावहरू थिए ।

३.३. राष्ट्रिय सहकारी महासंघ परामर्श समितिको अध्ययन प्रतिवेदन (२०४७)

परिवर्तित राजनीतिक परिपे्रक्ष्यमा साझा संघ÷संस्थाको सङ्गठनात्मक स्वरूप, यिनीहरूलार्ई समेटेर राष्ट्रिय स्तरमा साझासम्बन्धी एकीकृत नीति, कार्यक्रम आदिको स्वीकृति र मार्गदर्शनसमेत दिन सक्ने राष्ट्रिय सहकारी महासंघको गठन विधि, सङ्गठनात्मक संरचना, कार्यनीति, कार्ययोजना तथा विनिमयको मस्यौदासमेत तयार गरी ठोस राय समितिको प्रतिवेदन पेश गर्न वि.सं. २०४७ मा गठित ७ सदस्यीय राष्ट्रिय सहकारी महासंघ परामर्श समितिले दिएका मुख्यमुख्य सुझाव १. अर्थतन्त्रको मेरुदण्डको रूपमा परिकल्पना गरिएको साझा अर्थतन्त्रको दायरा धेरै फराकिलो हुनेछ । सिद्धान्ततः हरेकजसो वस्तु र सेवाको उत्पादन, वितरण र उपभोग साझा सङ्गठन, साझा व्यवसाय र साझा आर्थिक प्रणालीमार्फत गर्न सकिन्छ । साझा कार्यक्रमअन्तर्गत स्थान विशेषहरूमा अल्प र मध्यम अवधिभित्र कृषि उत्पादन, कृषि सामग्री वितरण, पशुपालन र दूध प्रशोधन, वनजङ्गल, चरन, जनशक्ति परिचालन, वस्तु तथा सामुदायिक उद्योग, वित्तीय सेवा, उपभोग्य तथा निर्माण सामग्रीको बिक्री वितरण, यातायात, प्रकाशन, स्वास्थ्य सेवा, निर्माण तथा सेवामूलक कार्यहरू सञ्चालन गर्न सकिने सम्भावना रहेको देखिन्छ । यी कार्यहरूमा टेवा दिने क्रममा बजार भाउका सूचना, बेचबिखन, ढुवानी प्रशोधन, भण्डारण, सङ्कलन, वितरण आदिमा विशेष ध्यान दिनुपर्ने, २. साझा कार्यक्रमको वर्तमान अवस्था, यसका विद्यमान समस्या र परिवर्तित राष्ट्रिय सन्दर्भको साथै साझाको उद्देश्य, परिकल्पना गरिएको कार्यक्षेत्र र साझामा संलग्न व्यक्तिहरूको राय र अनुभवलार्ई दृष्टिगत गर्दा नेपालमा साझा सङ्गठनको संरचना तीन तहको गर्नु उचित देखिन आएको छ । सबैभन्दा तल्लो तह ग्रामीण वा सहरी क्षेत्रमा प्रारम्भिक साझा संस्थाहरू, दोस्रो तह जिल्लास्तरमा साझा संघहरू र सबैभन्दा माथिल्लो तह राष्ट्रिय स्तरमा राष्ट्रिय साझा महासंघको व्यवस्था हुनुपर्ने, ३.कुनै जिल्लामा एकै उद्देश्यका पाँच वा सोभन्दा बढी साझा संस्थाहरू गठन भई सञ्चालन गरिएमा ती संस्थाहरू मिलेर अलग्गै जिल्ला साझा संघ गठन गर्न सक्ने, ४. प्राथमिक तहमा सञ्चालन हुने साझा संस्थाहरूले ऋण लगानी, आर्थिक कारोबार, ग्रामीण बचत परिचालन, उत्पादन वृद्धि तथा बेचबिखनमा जोड दिनुपर्ने, ५.जिल्ला साझा संघले आर्थिक कारोबार, प्रशोधन, कृषिजन्य उद्योग सञ्चालन र साझा संस्थाहरूलार्ई सञ्चालन गर्न आर्थिक तथा प्राविधिक स्रोतको व्यवस्था, समन्वय सुपरिवेक्षण, अनुगमन र मूल्याङ्कन गर्नुका अतिरिक्त नयाँ साझा संस्थाहरूको प्रवद्र्धन र विकासमा जोड दिनुपर्ने, ६. राष्ट्रिय साझा महासंघको मुख्य कार्य नेपाल सरकार, सरकारी तथा गैह्र सरकारी संस्था र अन्तर्राष्ट्रिय स्तरका विभिन्न संघसंस्थासँग सम्पर्क राखी एवम् सहयोग प्राप्त गरी समन्वयात्मक ढङ्गले साझा कार्यक्रम सञ्चालन गर्नुपर्ने हुन्छ । यसका अतिरिक्त महासंघले साझा संघसंस्थाहरूको सफल सञ्चालनका लगि प्रवद्र्धन, दक्ष जनशक्तिको तयारी, प्रचारप्रसार, अनुसन्धान, आयोजनाहरूको परीक्षण र कार्यान्वयन, आर्थिक कारोबार, वित्तीय व्यवस्था, बचत परिचालन, साझा विकास बैंकको प्रवद्र्धन, कृषि सामग्री, मेसिनरी, पार्टपुर्जा, उपभोग्य वस्तुको आयात निर्यात व्यवस्था, कृषिजन्य या अन्य उद्योगको सञ्चालन, प्रशोधन, भण्डारणमा प्राविधिक सेवा, सूचना, योजना तर्जुमा, कार्यान्वयन, प्रगतिमापन, मूल्याङ्कन, व्यवस्थापकीय तथा कानुनी परामर्श, सुपरिवेक्षण, व्यवस्थापन सुदृढीकरण, निर्वाचन र महासंघको आन्तरिक कार्य सञ्चालन गर्नुपर्ने, ७.सम्पूर्ण साझा संघसंस्थाहरू स्वायत्त निकाय हुनेछन् र माथि उल्लिखित कार्यहरू स्वतन्त्र रूपमा गर्नुपर्ने, ८. सम्पूर्ण संघसंस्थाहरू आÇना व्यवस्थापन, प्रशासन र कर्मचारीहरूको नियुक्ति, बढुवा, घटुवा गर्न स्वतन्त्र रहनेछन्ý तर कार्यक्रम सञ्चालनका लगि नीतिगत मार्गदर्शन महासंघबाट दिइनेछ । संस्थाहरूको सुपरिवेक्षण, अनुगमन र मूल्याङ्कन पनि महासंघले गर्नेछ । ९. महासंघले आफ्ना नीति तर्जुमा गर्दा नेपाल सरकारले निर्धारण गरेको आर्थिक तथा सामाजिक व्यवस्थालार्ई ध्यान दिनुपर्ने । यसै गरी नेपाल सरकारले पनि महासंघलार्ई आवश्यक र उचित सहयोग दिनुपर्ने, १०. प्रथम चरणमा राष्ट्रिय साझा महासंघको विधिवत् गठन गर्नका लागि आवश्यकता पर्ने पूर्वाधार तहमा अस्थायी रूपमा महासंघको कार्य सञ्चालन गर्न राष्ट्रिय साझा महासंघ अस्थायी सञ्चालक समितिका रूपमा गठन गरिनु पर्ने, ११.अस्थायी समितिले राष्ट्रिय साझा महासंघ दर्ता गराउने, निर्वाचन गर्ने गराउने, राष्ट्रिय तथा अन्तर्राष्ट्रिय संस्थाहरूसँग सम्पर्क राख्ने र अन्य आवश्यक काम गर्ने, १२. अस्थायी समितिले साझा विकास बैंक स्थापनार्थ प्रारम्भिक कार्य गर्ने, १३. अस्थायी समितिले प्रथम चरणका कार्यहरू पूरा गरी विधिवत् गठन गरिने राष्ट्रिय साझा महासंघलार्ई कार्य हस्तान्तरण गर्ने, १४. दोस्रो चरणमा राष्ट्रिय साझा महासंघले साझा विकास नीति, कार्यक्रम ऐन, नियमसम्बन्धी कानुनका अतिरिक्त साझा संघसंस्थाहरूको अध्ययन, वर्गीकरण, आर्थिक स्रोतको व्यवस्था गर्नुका साथै साझासँग सम्बद्ध निकायहरूसँगको सम्बन्धलार्ई पुनरावलोकन गरी विस्तारित र सुदृढ पार्ने, १५. राष्ट्रिय साझा महासंघले साझा विकास बैंक स्थापना गर्नेसम्बन्धी कार्यहरू सुरु गर्ने, १६.तेस्रो चरणमा राष्ट्रिय साझा महासंघले विनिमयमा तोकिएका कार्यहरू विधिवत् रूपमा सञ्चालन गर्नुका अतिरिक्त साझा विकास कार्यक्रमलार्ई जनसहभागिताका आधारमा आन्दोलनको रूप दिई ग्रामीण अर्थतन्त्रलार्ई मजबुत बनाउने किसिमले विकसित गराउन आवश्यक कार्यहरू गर्ने रहेका थ्एि ।

३.४. सहकारी संघसंस्थाका कर्मचारीहरूको सेवा सुविधा र वृत्ति विकास सुझाव उपसमितिको अध्ययन प्रतिवेदन (२०४९)

यस उपसमितिले सहकारी संघसंस्थाका कर्मचारीहरूका विभिन्न पक्षहरूमाथि गहन अध्ययन गरी १) स्वायत्तताको सिद्धान्तअनुसार सहकारी संघसंस्थाको व्यवस्थापन सञ्चालन हुने हुनाले कर्मचारी प्रशासन पनि बाह्य नियन्त्रण तथा हस्तक्षेपविना सञ्चालन हुनुपर्ने, २) सहकारी संघसंस्थाका कर्मचारीहरूको सेवा, सर्त, सुविधा र वृत्ति विकासजस्ता महŒवपूर्ण पक्षहरूमा एकरूपता ल्याउँदा कर्मचारीहरूको मनोबल तथा हौसला बढ्न गई परिलक्षित लक्ष्य प्राप्त हुने भएकोले प्रत्येक सहकारी संघसंस्थाहरूको प्रशासन सम्बन्धी नियम हुनुपर्ने, ३) थप दरबन्दी वा नयाँ पद सिर्जना र पदस्तर वृद्धिको सिलसिलामा मौजुदा कर्मचारीको कार्यबोझ र आर्थिक स्वावलम्बनको सिद्धान्तअनुसार संघसंस्थाको आर्थिक स्थितिलार्ई आधार बनाई सो पदको आवश्यकताको पहिचान गर्ने र कार्य विवरण तयार गर्नुपर्ने, ४) सहकारी संघसंस्थाको सहायक स्तर प्रथमसम्मको रिक्त पदको पूर्तिसम्बन्धी संघसंस्थाका कर्मचारीहरूमध्येबाट फाइल बढुवा प्रक्रियाबाट र सोभन्दा माथिका पदमा अधिराज्यभरका संघसंस्थाका सम्भाव्य कर्मचारी उम्मेदवारहरूमध्येबाट आन्तरिक खुला प्रतियोगिताबाट गर्ने व्यवस्था हुनुपर्ने, ५) सहकारी संघसंस्थाबीच आपसी सहमतिको आधारमा कर्मचारीको सरुवा गर्ने व्यवस्था हुनुपर्ने, ६) सहकारी संघसंस्थाको संस्थागत विकास र कर्मचारीहरूकै हितको लगि कर्मचारीहरूलार्ई आकर्षक तलबभत्ता र अन्य सुविधा दिनुपर्ने, ७) कर्मचारीहरूको आर्थिक सुरक्षाको लगि सञ्चयकोष, उपदान, जीवनबिमाजस्ता सुविधाहरू दिनुपर्ने, ८) कर्मचारीको काम गर्ने हौसला बढाउन बोनस, प्रोत्साहित र थप प्रोत्साहित पुरस्कारको व्यवस्था गरिनुपर्ने, ९) कर्मचारीको कार्य सम्पादन मूल्याङ्कन निष्पक्ष र न्यायोचित तरिकाबाट हुनुपर्ने, १०) कर्मचारीको नियुक्ति लगत्तै परिचयात्मक तालिम दिने व्यवस्था हुनुपर्ने, ११) तालिमको लगि उम्मेदबारको छनौट गर्दा तालिमको आवश्यकता, योग्यता, अनुभव र कार्यसम्पादन मूल्याङ्कनलार्ई आधार बनाउनु पर्ने, १२) बढुवाको लगि कार्यसम्पादन मूल्याङ्कन, शैक्षिक योग्यता, विशेष योग्यता    (तालिम) जेष्ठता (अनुभव), विभिन्न भौगोलिक क्षेत्रमा काम गर्नेको अनुभव र विशेष जिम्मेवारी पदलार्ई मुख्य आधार बनाइनुपर्ने, १३) कर्मचारीको नियुक्ति पदस्थापन, सरुवा, पदोन्नति, कारबाही आदिसम्बन्धमा सञ्चालक समिति र व्यवस्थापकका बीच अधिकारको स्पष्ट सीमाङ्कन हुनुपर्ने, १४) कर्मचारी वैठक र कर्मचारी तथा सञ्चालकबीच आवधिक बैठक बस्ने व्यवस्था हुनुपर्ने, १५) आर्थिक स्थिति, कारोबार र कार्यबोझको आधारमा अनावश्यक कर्मचारीको कटौती हुनुपर्ने, १६) समय समयमा जनशक्तिको अध्ययन गरी जनशक्ति योजना तयार गरिनुपर्ने सुझावहरू दिएको थियो ।

३.५. सहकारी क्षेत्रको संरचनात्मक सुधारसम्बन्धी अध्ययन प्रतिवेदन (२०५६)

सहकारी क्षेत्रको संरचनात्मक सुधार अध्ययन प्रतिवेदन (२०५६) का मुख्य मुख्य सुझावहरू १.सहकारीको कार्यक्षेत्र कृषि व्यवसायको प्रवद्र्धन, सामग्री आपूर्ति, उत्पादन व्यवस्थापन, प्रशोधन, बजार व्यवस्थापनजस्ता व्यावसायिक पक्षमा आफ्नो संलग्नता बढाउँदै स्थानीय तहमा बचत सङ्कलन गरी सोको परिचालन गर्नेजस्ता कार्यमा बढी क्रियाशील रहने । २. स्थानीय तहको सहकारीको अवधारणामा सहकारीमा सङ्गठित प्रत्येक सदस्यको परिवारलार्ई स–साना व्यावसायिक इकाइका रूपमा विकसित गर्ने, सहकारीको सामान्य सदस्य आफूले उत्पादन गर्ने वस्तुको उत्पादन प्रक्रिया प्रशोधन तथा बजारको प्रबन्धमा संलग्न रहेको हुनुपर्ने, सदस्यको उत्पादन व्यावसायिक सोचका आधारमा भएको हुनुपर्ने, सहकारी संस्थाहरू प्रारम्भिक स्तरका स–साना व्यावसायिक केन्द्रका रूपमा स्थापित हुनुपर्ने, सहकारी संस्थाहरूले स्थानीय तहको बचत परिचालनमार्फत आÇनै वित्तीय निकायको श्रृङ्खलाको विकास गर्ने तर्फ अग्रसर रहेको हुनुपर्ने, व्यवस्थापकीय कुशलतामार्फत सहकारी संस्था, प्रविधि र पुँजीको परिचालन गर्न सक्षम भएको र यस्तो सहकारी संस्थाको प्राथमिक, माध्यमिक एवम् राष्ट्रिय स्तरमा कार्यरत श्रृङ्खलाको विकास भएको हुनुपर्ने, ३. सहकारीलार्ई नेपाल सरकारले पु¥याउने सेवा सहयोगका क्षेत्रहरूमा कानुनी, नीतिगत एवम् समन्वयको व्यवस्था गर्ने र यस कार्यमा राष्ट्रिय सहकारी संघको संलग्नतालार्ई विशेष महŒव दिने, प्राविधिक सेवा पक्ष सहकारी क्रियाकलापहरूमा संस्थागत समन्वय मिलार्ई प्राविधिक सहयोग एवम् परामर्श सेवा उपलब्ध गराउने, सहकारी क्षेत्रको व्यावसायिक क्षमतामा अभिवृद्धि ल्याउन यसको जनशक्ति विकासमा रहने, ४) आर्थिक सहयोगमा  कृषि व्यवसाय प्रवद्र्धनमा सघाउ पु¥याउन कृषि उद्योग, प्रशोधन उद्योग, कोल्ड स्टोरेज, सहकारी बजार विकासजस्ता पूर्वाधार विकासमा सम्भाव्य सहकारी आयोजनाहरूका लगि आर्थिक सहयोग उपलब्ध गराउने, सहकारीलार्ई व्यावसायिक सोचका आधारमा अघि बढाउन चाहनेहरूलार्ई स्वच्छ वातावरण दिन पुराना सहकारी संघसंस्थाहरूबाट वितरित ऋणमध्ये असुल हुन नसकी बाँकी रहेको रकम नेपाल सरकाबाट असुल गराई ती संस्थाहरूको दायित्व छिनोफानो गरिदिने, विषय विशेष एवम् क्षेत्र विशेष कार्यक्रमअन्तर्गत कृषक उद्यमीहरूलार्ई दिइने आर्थिक सहयोग सहकारी संस्थाहरूको माध्यमद्वारा परिचालन गर्न प्राथमिकता दिने, राष्ट्रिय एवम् केन्द्रीय संघहरूलार्ई सहयोग उपलब्ध गराउन निश्चित कार्ययोजनाका आधारमा कोषबाट उपलब्ध गराउने, सहकारी विकास कोषको क्षमता विस्तारमा सहयोग पु¥याउने, सहकारी क्षेत्रको परिचालनबाट प्रारम्भिक, माध्यमिक वा केन्द्रीय तहमा वित्तीय निकायको प्रवद्र्धनका लागि सम्बन्धित संघसंस्थाहरूलार्ई नेपाल राष्ट्र बैंकबाट परामर्श एवम् बंैकिङ प्रविधि सेवा उपलब्ध हुने व्यवस्था गरी प्रोत्साहित गर्ने आदि रहने । ५. संस्थागत एवम् कानुनी व्यवस्थाअन्तर्गत सहकारी ऐन, २०४८ अनुसार सहकारी विभागले गर्ने गरेको कार्य राष्ट्रिय सहकारी विकास बोर्डबाट गराउने, जिल्लास्तरमा प्रारम्भिक संस्था रजिस्ट्रेसन गर्ने कार्य प्रमुख जिल्ला अधिकारीमार्फत गराउने व्यवस्था मिलाउने र यसको लागि सहायक कर्मचारीको थप व्यवस्था गर्ने, जिल्ला स्तरमा स्थानीय विकास अधिकारीको मातहतमा सहायक कर्मचारीको व्यवस्था गरी सहकारी संघसंस्थाको प्रतिवेदन सङ्कलन गरी क्षेत्रीय सहकारी तालिम केन्द्रहरूमा पठाउने व्यवस्था मिलाउने आदि ।  ६. सहकारी विकास बोर्डको संरचनामा बोर्डको अध्यक्षता राष्ट्रिय योजना आयोगका उपाध्यक्षले गर्ने, सहअध्यक्षको विद्यमान अवस्था हटाउने, सदस्य सचिवको पदमा नेपाल सरकारले नियुक्त गर्ने गरी सदस्य सचिवको कामकाज गर्न तोक्ने गरी सुधार गर्ने, सहकारी प्रशिक्षण केन्द्रलार्ई राष्ट्रिय सहकारी विकास बोर्डअन्तर्गत प्रशिक्षण केन्द्रहरूको व्यवस्था क्रमिक रूपमा गर्दै लैजाने रहेका छन् ।

३.६. सहकारी विकास सुझाव कार्यदलको अध्ययन प्रतिवेदन (२०५७)

सहकारीे विकासका लागि दीर्घकालीन अवधारणा, नीति, विभिन्न निकायहरूको संरचना, कार्यक्षेत्र, अन्तरसम्बन्ध, ऐन नियममा गर्नु पर्ने संशोधन, सरकारले प्रदान गर्नुपर्ने प्राथमिकता, सहकारी शिक्षा, तालिम एवम् अध्ययन अनुसन्धानसम्बन्धी विषयमा अध्ययन गरी ठोस राय सुझाव पेश गर्न २०५७ मा कार्यदल गठन भएकोे थियो । यसले १. सहकारीलार्ई खुला बजार अर्थव्यवस्थामा गरिबी निवारणका लगि लक्षित वर्ग÷जनतालार्ई सशक्तीकरण गरेर सामूहिक रूपमा आर्थिक तथा सामाजिक विकास गर्ने प्रणालीको रूपमा स्थापित गर्ने । २. सहकारी संस्थाले सञ्चालन गर्ने प्रत्येक कार्यक्रममा सदस्यहरू निरन्तर सहभागी भई आपसी अन्तरक्रियाबाट मात्र सदस्यले आर्थिक सामाजिक लाभ प्राप्त गर्न सक्ने भएकाले जुनसुकै कार्य प्रकृतिको संस्थाले पनि सदस्यको उत्पादन÷सेवासँग सम्बन्धित कार्यक्रम सञ्चालन गरी सदस्यको उत्पादन सेवालार्ई कुनै न कुनै रूपमा बजार प्रक्रियासँग आबद्ध गराउने । ३. सदस्य परिवारले अपनाउँदै आएको जीविकोपार्जनमुखी पुरानो उत्पादन पद्धतिलार्ई व्यावसायिक सोचका साथ सम्पादन गर्नका लगि दुर्गम तथा ग्रामीण क्षेत्रमा आवश्यक पर्ने पूर्वाधार निर्माण, सेवाटेवा, तालिम आदिको भरपर्दो, व्यवस्थाद्वारा पुनर्बल प्रदान गर्ने । ४. प्राविधिक क्षमताका आधारमा सक्षम देखिने सहकारी संस्थाहरूलार्ई सम्भाव्य क्षेत्रहरूमा स्थानीय सरकारी कार्यक्रम कार्यान्वयन गर्न करार वा साझेदारीमा कार्य जिम्मा दिई टेवा पु¥याउने पद्धति बसाल्ने । ५. सहकारी शिक्षा, तालिम, अध्ययन अनुसन्धान कार्यका लगि स्वतन्त्र प्राज्ञिक निकायको व्यवस्था गर्ने । ६. सहकारी क्षेत्रमा कार्यरत सरकारी कर्मचारी संघसंस्थाका साधारण सदस्य, सञ्चालक र कर्मचारीसमेतलार्ई समेटेर सहकारी जनशक्ति व्यवस्थापन गरी विशेषज्ञताको विकास गर्ने । ७. सहकारी संघसंस्थाको व्यावसायिक विकासका दृष्टिले लोकप्रियता, क्षमता र सम्भाव्यताका आधारमा केन्द्रीय तथा क्षेत्रीय स्तरका सम्भाव्य कार्यक्रमहरूलार्ई क्रमशः राष्ट्रिय  सहकारी महासंघ र अन्य संघहरूमार्फत गराउँदै लैजान प्राथमिकता दिनुको साथै सार्वजनिक संस्थानहरूको निजीकरण गर्दा प्राविधिक एवम् व्यवस्थापकीय दक्षताका आधारमा सहकारी क्षेत्रलार्ई प्राथमिकता दिइने । ८. सहकारी क्षेत्रको वित्तीय प्रणालीको विकासका लगि सहकारी बैंकको स्थापना गर्ने । ९. स्थान विशेषको सम्भाव्यताका आधारमा विशेष उत्पादन हुने फलफूल, चिया, कफी, मसला, जडीबुटी आदि स्थानीय ग्रामीण क्षेत्रमा उत्पादन हुने वस्तुहरूको प्रशोधन, बजार व्यवस्थापन कार्यक्रम सञ्चालन गरेका दुर्गम ग्रामीण क्षेत्रका सहकारी संघसंस्थालार्ई प्रोत्साहन दिन विशेष छुट, सुविधा, व्यावसायिक उत्पादनमा सदस्यहरूको संलग्नता बढाउन प्रोत्साहनको व्यवस्था सम्बन्धित क्षेत्रको कार्यक्रम मार्फत मिलाउने । १०. सहकारी संघसंस्थाहरू एवम् सहकारी क्षेत्रमा कार्यरत सरकारी निकायहरूको कार्यको अनुगमन र मूल्याङ्कनको प्रभावकारी व्यवस्था गर्न जिम्मेवार पक्ष तोक्ने । ११.स्थानीय श्रम, सीप र पुँजी परिचालनबाट सहकारी बजार प्रणालीको स्थापना गर्न सहयोग पु¥याउने । १२. सहकारी संस्थाको प्रवद्र्धनका लगि बजार अनुसन्धान, सूचना सङ्कलन, सूचना प्रवाहको प्रभावकारी व्यवस्था गर्ने । १३. विद्यालय एवम् क्याम्पसस्तरको पाठ्यक्रममा सहकारी शिक्षालार्ई पनि समावेश गर्न आवश्यक समन्वय गर्ने । १४.सहकारी क्षेत्रको दोहोरो कर नलाग्ने व्यवस्थाको साथै ग्रामीण क्षेत्रका कृषिसँग सम्बन्धित सहकारी संस्थालार्ई कर छुटको माध्यमबाट प्रोत्साहित गर्दै लग्ने । १५. पूर्वाधार विकास निजी क्षेत्रलार्ई प्रतिस्पर्धामा आउनबाट असर नगर्ने र ग्रामीण गरिबी निवारणमा प्रत्यक्ष टेवा पु¥याउने खालका कार्यक्रम र कार्यक्षेत्रहरूमा केन्द्रित गर्ने । १६. छुट सुविधा, प्राथमिकता, दुर्गम ग्रामीण क्षेत्रमा सञ्चालित सहकारी संघसंस्थाहरूको प्रतिस्पर्धात्मक क्षमता अभिवृद्धि गर्ने । १७. प्रभावकारी नियमनको व्यवस्था सहकारी संघसंस्थाको व्यवसायलार्ई टेवा पु¥याउन, सदस्यको हितको संरक्षण गर्न प्रभावकारी नियमन हुनु जरुरी भएकाले विद्यमान सहकारी ऐनमा समसामयिक सुधार गर्ने । १८. सहकारी र सरकारी साझेदारीका सम्भावित क्षेत्र कृषि उत्पादित प्रणालीलार्ई रूपान्तरण गर्ने ।  १९. पुराना, रुग्ण अवस्थामा रहेका बहुउद्देश्यीय सहकारी संस्थाहरू र कृषि विकास बैंकबीचको आन्तरिक कारोबारका कारण सिर्जना भएको लगानी असुलीसम्बन्धी समस्या कारोबार कर्ताहरू स्वयम्ले समाधान गर्नुपर्ने र यस सम्बन्धमा नेपाल सरकारले वि.सं. २०५० मा अपलेखन गर्ने गरी गरेको निर्णयलार्ई नै सोही निर्णयबमोजिम यथाशीघ्र लागु गरी सो समस्यालार्ई समाधान गर्नु पर्ने । २०. साझा प्रकाशन, साझा यातायात, साझा भण्डार, साझा स्वास्थ्य सेवाजस्ता सहकारी संस्थाहरूले आÇना विनिमयमा संशोधन गरी सहकारी सिद्धान्तको प्रजातान्त्रिक नियन्त्रण पद्धतिअनुरूप ६ महिना भित्र सेयर सदस्यद्वारा सञ्चालक प्रतिनिधि निर्वाचन गरी स्वायत्त रूपमा संस्था सञ्चालन गर्नुपर्नेý सो नगर्ने संस्थालार्ई प्रचलित कानुनबमोजिम कम्पनीमा परिणत हुन पाउने कानुनी व्यवस्था गर्ने । २१. सहकारी संस्था दर्ता गर्दा पूर्व प्राथमिक सहकारी र प्राथमिक सहकारी गरी पूर्व प्राथमिकतालार्ई अस्थायी प्रमाण पत्र दिने । २२. सहकारी प्रशिक्षणको क्षेत्रमा कार्यरत प्रशिक्षकहरूलार्ई सहकारी विषयमा उच्च शिक्षा, तथा तालिमको व्यवस्था गर्ने । २३. सहकारी संघसंस्थाहरूलार्ई आवश्यकता पर्ने व्यावसायिक एवम् बजारसम्बन्धी सूचनाहरूको प्रवाह गर्ने कार्य राष्ट्रिय सहकारी विकास बोर्डले कृषि तथा सहकारी मन्त्रालय अन्तर्गतका कृषि सूचना तथा सञ्चार केन्द्रमार्फत एकीकृत रूपमा गर्ने व्यवस्था मिलाउनुपर्ने । २४.अनुगमन र मूल्याङ्कन निरन्तर प्रक्रिया भएकाले तेस्रो पक्षलार्ई जिम्मेवारीको व्यवस्था गर्ने । २५. बोर्डअन्तर्गत कृषि विभाग, पशु सेवा विभाग, सहकारी रजिस्ट्रार कार्यालय र उद्योग वाणिज्य तथा आपूर्ति एवम् अन्य सम्बद्ध मन्त्रालयका सहसचिवस्तरको समन्वय समिति गठन गर्नेजस्ता विभिन्न कार्ययोजना तथा सुझावहरू पेस गरेको थिया ।

३.७. उच्चस्तरीय सहकारी क्षेत्र सुधार सुझाव समितिको प्रतिवेदन (२०६१)

बहुदलीय प्रजातन्त्रको पुनर्बहालीपछि सहकारी अभियानलार्ई पनि प्रजातान्त्रिक ढङ्गले अघि बढाउन वि.सं. २०६१ मा सहकारी क्षेत्र सुधार सुझाव समितिको गठन गरियो । यसले सहकारी क्षेत्रका  विभिन्न पक्षहरूको अध्ययनबाट सुझाव सहित प्रतिवेदन पेश गरेको थियो । त्यस प्रतिवेदनमा उल्लिखित सुझावहरूमा  १. निजी क्षेत्रको लगानी आकर्षण हुन नसकेका र आर्थिक विकासको प्रवाहमा नसमेटिएका क्षेत्रहरूसमेत स्थानीय जनताहरूको स्वस्फूर्त प्रयासबाट आफैँ व्यावसायिक सेवाको उपभोग गर्न सक्ने सहकारी उद्यमहरूको बाहुल्य कायम गर्ने । २. सुधारसहितको न्यायोचित विकासबाट गरिबी निवारणमा योगदान पु¥याई सुसंस्कृत, आधुनिक, प्रजातान्त्रिक एवम् प्रतिस्पर्धात्मक क्षमतायुक्त समाजको सिर्जना गर्ने । ३.खुला बजार अर्थव्यवस्थामा गरिबी निवारणका लगि लक्षित वर्ग, समुदाय र जनतालार्ई सशक्तीकरण गरेर सामूहिक रूपमा आर्थिक तथा सामाजिक विकास गर्ने प्रणालीको रूपमा अङ्गीकार गर्ने गरी राज्यले सार्वजनिक प्रतिबद्धतासहित राष्ट्रिय सहकारी नीति, २०६१ विकास गर्ने । ४.सहकारिताका सिद्धान्त र उदार अर्थनीतिअनुरूप व्यावसायिक सोचका आधारमा स्वस्फूर्त सहकारी संस्थाहरू विकसित गरेर विकासको मूल प्रवाहमा नसमेटिएका समुदायलगायतलार्ई सहकारी उद्यमहरूमार्फत आर्थिक क्रियाकलापमा सक्रिय गराउने माध्यमका रूपमा सहकारी पहिचानका आधारहरू किटान गर्ने । ५.सहकारी संघसंस्थाहरूमा व्यावसायिक व्यवस्थापनको विकास, संस्थागत वित्तीय पहुँचमा वृद्धि गरी सहकारी व्यवसायलार्ई उत्पादनमुखी र प्रतिस्पर्धी बनाउँदै सदस्यहरूको सामाजिक तथा आर्थिक हितमा केन्द्रित सङ्गठनको रूपमा विकसित गर्ने, ६. सहकारी क्षेत्रमा कार्यरत जनशक्ति (सरकारी कर्मचारी, संघसंस्थाका साधारण सदस्य, सञ्चालक र कर्मचारी) लार्ई समेटेर आवश्यक दक्ष जनशक्ति र विशेषज्ञताको विकास गर्ने । ७.सहकारी संघसंस्थाहरूको संस्थागत सुदृढीकरण र व्यावसायिक व्यवस्थापन क्षमता वृद्धि गर्न मागअनुसारको व्यावसायिक तथा व्यवस्थापकीय परामर्श सेवा उपलब्ध गराउने । ८.सहकारी क्षेत्रको विकाससँग सम्बन्धित विषयगत र वस्तुगत तथ्याङ्क सङ्कलन एवम् सम्प्रेषण गरी यस क्षेत्रको व्यावसायिक तथा व्यवस्थापकीय क्षमता वृद्धिका लगि अद्यावधिक सूचना उपलब्ध हुने व्यवस्था मिलाउने । ९.सहकारी मूल्य, मान्यता र सिद्धान्तबमोजिम सञ्चालित सहकारी संघसंस्थालार्ई संस्थागत कर नलाग्ने कानुनी व्यवस्था गर्ने । १०. कृषि उत्पादन गर्ने, कृषि उपजको प्रशोधन र अन्य मूल्य अभिवृद्धिका कारोबार गर्ने, उपजका अग्र पृष्ठ सम्बद्धको विकासबाट बजारीकरणमा टेवा पु¥याउने तथा उत्पादक कृषकका सहकारी संघसंस्थाहरूलार्ई सम्पूर्ण कर छुट लगायत अन्य छुट सुविधासमेत दिने तथा त्यस्ता सहकारी संघ संस्थाहरूलार्ई कृषि नीति र कृषि क्षेत्रका आयोजनाहरूसँग सम्बद्ध गरी थप सहुलियतको व्यवस्था गर्ने । ११. ग्रामीण क्षेत्रमा गरिने कृषि ग्रामीण सडक एवम् पूर्वाधार विकास कार्यक्रमलार्ई सहकारी व्यवसायसँग आबद्ध गराउने र कृषि बजार विकासका संरचना निर्माण एवम् सञ्चालनमा उत्पादक कृषकका सहकारी संस्थाहरूलार्ई प्रत्यक्ष संलग्न गराउने व्यवस्था मिलाउने । १२. सहकारी क्षेत्र खास गरी कृषि क्षेत्रसँग सम्बद्ध सहकारी र सरकारबीच साझेदारी बढाउन सरकार सहकारी साझेदारी विकासमा जोड दिने । १३.सहकारी क्षेत्रमा कार्यरत विभिन्न निकाय सहकारी संघसंस्थाहरू र तिनीहरूले सम्पादन गर्ने कार्यको प्रभावकारी अनुगमन तथा मूल्याङ्कन गरी उनीहरूको कार्य अवस्थाका बारेमा सुसूचित गराउने व्यवस्था गर्ने । १४.सहकारी संघसंस्थाहरू कानुनी रूपमा स्वायत्त र स्वतन्त्र संस्था हुन् । कानुनको पालना गर्नु सहकारीकर्मीको कर्तव्य हो भने सहकारी सिद्धान्तको आधारमा संस्था र व्यवसाय सञ्चालन गर्नु उनीहरूको नैतिक दायित्व हो । यसै मान्यताअनुरूप सरकारको भूमिका पूर्वाधार विकास, सहजीकरण, नियमन, प्रवद्र्धन र अनुगमनमा सीमित गनुका साथै कानुनी व्यवस्थाद्वारा सहभागी क्षेत्रमा स्वः नियमन र आन्तरिक नियन्त्रणको पद्धति स्थापित गर्ने । १५.सहकारी संघहरूको वर्तमान संरचना प्रतिनिधिमूलक र व्यावसायिक तुल्याउन सहकारी ऐन, २०४८ मा आवश्यक संशोधन गर्ने । १६.सहकारी क्षेत्रको दीर्घकालीन तथा अल्पकालीन नीति निर्माण र कार्यान्वयनको उच्च तहबाट दृढ प्रतिबद्धतासहित सरकारी तथा वैदेशिक सहयोग आकर्षणको वातावरण सिर्जना गर्न हालको कृषि तथा सहकारी मन्त्रालयको सट्टा बेग्लै सहकारी मन्त्रालय स्थापना गर्ने । सो व्यवस्था नहुन्जेलसम्म कृषि तथा सहकारी मन्त्रालयमा सहसचिवको मातहतमा आवश्यक कर्मचारी रहने गरी सहकारी विकास तथा समन्वय महाशाखा स्थापना गर्ने । १७.नेपाल अधिराज्यका सम्पूर्ण जिल्लाहरूमा सहकारी कार्यालय खोली दक्ष जनशक्ति तथा भौतिक सुविधायुक्त बनाउनु पर्ने । सो नसकेको अवस्थामा जिल्ला कृषि विकास कार्यालय वा जिल्ला विकास समितिको कार्यालयमा सहकारी इकाई स्थापना गरी कर्मचारीहरूको व्यवस्था गर्ने । १८. केन्द्रीय सहकारी प्रशिक्षण केन्द्र र क्षेत्रीय  सहकारी प्रशिक्षण केन्द्रहरूलार्ई समेट्ने र राष्ट्रिय सहकारी विकास बोर्डलार्ई समायोजन गर्ने गरी राष्ट्रिय सहकारी प्रशिक्षण तथा अनुसन्धान प्रतिष्ठान छुट्टै ऐनद्वारा व्यवस्था गरी एक स्वायत्त प्राज्ञिक निकायको रूपमा विकसित गर्ने । बोर्डमा रहेको सहकारी विकास कोषलार्ई राष्ट्रिय सहकारी प्रशिक्षण तथा अनुसन्धान प्रतिष्ठानमा राख्ने र यस कोषमा रहेको रकमलार्ई बीजपुँजी वा आवर्ति कोषको रूपमा परिचालन गर्ने । १९.राष्ट्रिय सहकारी बैंक केन्द्रीय तहका संस्थाको रूपमा रहने र अन्य वाणिज्य बैंकसरह आÇना सदस्य संस्थाहरूसँग बंैकिङ कारोबार गर्न नेपाल राष्ट्र बैंकले अनुमति दिने व्यवस्था गर्ने । २०. सहकारी संस्थाहरूको विकासका लगि सहकारी बैंक ऐन, तर्जुमा गरी लागु गर्ने र राष्ट्रिय सहकारी बंैंकलार्ई नेपाल राष्ट्र बैंकको नियमन, निरीक्षण तथा सुपरिवेक्षणमा रहने व्यवस्था गर्ने, २१. विद्यमान बचत तथा ऋण सहकारी संस्थाहरूमध्ये कुनै संस्था सहकारी सिद्धान्त र वित्तीय अनुशासनमा नरहेको पाइएमा त्यस्ता संस्थाहरूलार्ई सहकारी सिद्धान्त अनुरूप परिचालन गराउने । त्यसरी परिचालन हुन नसकेका संस्थाहरू कम्पनीमा रूपान्तरण हुन चाहेमा परम्परा कायम नरहने गरी एक पटक कम्पनीमा जान सक्ने व्यवस्था गर्ने । २२. बचत तथा ऋण सहकारी संस्थाहरूको ऋण असुली कार्यलार्ई सघाउ पु¥याउन यस्ता सहकारी संस्थाहरूलार्ई पनि बैंक तथा वित्तीय संस्थाको ऋण असुली ऐन, २०५८ को संयन्त्रमा समावेश गर्ने । 

३.८. सहकारी क्षेत्रका समस्या समाधानका लगि नीतिगत, प्रक्रियागत र संस्थागत विषयमा सिफारिस गर्न गठित कार्यदलको प्रतिवेदन २०६८

सहकारीको क्षेत्रमा गरिनु पर्ने नीतिगत, संरचनागत र प्रक्रियागत सुधारहरूको विषयमा स्पष्ट सिफारिस सहितको प्रतिवेदन पेश गर्नका लगि २०६६ साल मंसिर ११ गते प्रधानमन्त्री तथा मन्त्रीपरिषद्को कार्यालयबाट कार्यदल गठन भएको थियो । कार्यदलले सहकारी क्षेत्रका नीतिगत समस्या, प्रक्रियागत समस्या तथा संस्थागत समस्याहरू पहिचान गरी अल्पकालीन तथा दीर्घकालीन सुझाव दिएको थियो ।

अल्पकालीन सुझावमा १. सहकारी क्षेत्रको उपयुक्त ढङ्गले विकास गरी संविधानको भावना र राष्ट्रको समग्र आर्थिक विकासमा आवश्यकताअनुसार सहकारी क्षेत्रको प्रवद्र्धन गर्न राष्ट्रिय सहकारी नीति र दीर्घकालीन सहकारी विकास योजना तर्जुमा गर्ने । २. विद्यमान सहकारी ऐन तथा नियममा समय सापेक्ष परिमार्जन गर्ने वा नयाँ ऐन नियम तर्जुमा गरी दर्ता, अनुगमन, सञ्चालन र नियमनलार्ई प्रभावकारी बनाउनुका साथै सहकारी संघहरूको भूमिका प्रभावकारी बनाउने । ३. ग्रामीण तथा पिछडिएका क्षेत्र र समुदायमा कार्यरत सहकारीहरूका लागि कर छुट दिने व्यवस्था गर्नुका साथै सहरी क्षेत्र तथा सहरउन्मुख ग्रामीण क्षेत्रमा कार्यरत सहकारीहरूलार्ई सहुलियत युक्त कर नीति अवलम्बन गर्ने । ४. सहकारी क्षेत्रमा उद्योग व्यवसाय प्रवद्र्धन गर्न निकायगत कानुनहरूमा सुधार गरी सहकारी उद्योगहरूलार्ई अनुदान सहयोग उपलब्ध गराउने व्यवस्था गर्ने । ५. सहकारीको माध्यमबाट देशको पिछडिएको क्षेत्र र समुदायमा सहकारी संस्था दर्ता, सञ्चालन, सीपमूलक तालिम र बीउ पुँजी उपलब्ध गराउने गरी लक्षित कार्यक्रमहरू सञ्चालन गर्ने । ६. सहकारी क्षेत्रको विकास गर्न छिमेकी मुलुक तथा सहकारीको माध्यमबाट विकसित अन्य मुलुकहरूको तुलनात्मक अध्ययन गर्ने र समय सापेक्ष विकासका लगि निरन्तर सुधार प्रक्रिया सञ्चालन गर्ने । ७. बचत तथा ऋणको कारोबार गर्ने सहकारी संस्थाहरूमा अनुगमनको कार्य प्रभावकारी बनाउँदै लैजान हाल प्रयोगमा ल्याइएको सहकारी विभागको अनुगमन प्रणालीलार्ई केही समय निरन्तरता दिने । यस कार्यमा नेपाल राष्ट्र बैंकले उपलब्ध गराउदै आएको दक्ष कर्मचारीको सेवा र अर्थ मन्त्रालयले उपलब्ध गराउँदै आएको आर्थिक सहयोगलार्ई निरन्तरता दिने । स्थायी रूपमा अनुगमनको कार्यलार्ई व्यवस्थित गर्न सहकारी विभागलार्ई करार सेवाअन्तर्गत विशेषज्ञहरू नियुक्त गरी काम लगाउन सक्ने व्यवस्था गर्ने । सहकारी संघसंस्थाहरूको अनुगमनमा विषयगत संघ एवम् राष्ट्रिय सहकारी संघलार्ई समेत अधिकार सम्पन्न बनाउने र विभाग वा अन्र्तगतका निकायबाट हुने अनुगमनमा सहभागी गराउने । ८. सहकारी क्षेत्रको विकासमा नियमित प्रगति अनुगमन गरी सम्बन्धित निकायलार्ई उपयुक्त निर्देशन दिन र नेपाल सरकारका कार्यकारी प्रमुखलार्ई समय समयमा नीतिगत पृष्ठपोषणका लगि सहकारी क्षेत्र हेर्ने माननीय मन्त्रीको अध्यक्षतामा स्थायी प्रकृतिको उच्चस्तरीय सहकारी क्षेत्र समस्या समाधान समिति बनाउने । ९. सहकारी जनचेतनासम्बन्धी सूचना सामग्री निर्माण, प्रकाशन तथा प्रसारणको स्तर वृद्धि गर्न पर्याप्त बजेट विनियोजन गर्ने । ९. सरकार–सहकारी साझेदारी कार्यक्रम सञ्चालनमा सरकारका सबै केन्द्रीय र स्थानीय निकायले सकारात्मक र अर्थपूर्ण ढङ्गले पहल गर्ने । स्थानीय स्तरमा सङ्गठित र सञ्चालनमा रहेका सहकारी संघसंस्थाहरूलार्ई क्षमता अभिवृद्धि गर्ने कार्यक्रममा स्थानीय निकायहरूको स्रोतबाट सहयोग पु¥याउने । १०. सहकारी संघसंस्थाहरूमार्फत सञ्चालन गरिने ठूला, मझौला र साना उद्योगहरू स्थापना गर्न वा क्षमता अभिवृद्धि गर्न आयात गरिने वा स्वदेशमै खरिद गरिने मेसिनरीको मूल्यमा सरकारले कम्तीमा ५० प्रतिशत अनुदान उपलब्ध गराउने । ११. दुग्ध, माछा, मासु, मह, कफी, चिया, जुनार, उखुजस्ता कृषि तथा पशु उत्पादनको मूल्य अभिवृद्धिका लगि सम्बन्धित सहकारी संघ वा सहकारी संस्थाहरूको समूह परिचालन गरी कृषि तथा सहकारी मन्त्रालयले विशेष कार्यक्रमहरू सञ्चालन गर्ने । 

दीर्घकालीन सुझावमा १. सहकारी संघसंस्थाले गर्ने बचत तथा ऋणको कारोवार, संघसंस्थाले गर्ने लगानी, लगानीको सुरक्षा र सदस्यहरूको हित प्रवद्र्धन आदि विषय र अर्थतन्त्रमा पर्ने यसको प्रभाव आदिलार्ई मध्यनजर गर्दै छुट्टै सहकारी बचत तथा ऋण ऐन तर्जुमा गरी लागु गर्ने । २. सहकारी क्षेत्रको केन्द्रीय बैंकको रूपमा रहेको राष्ट्रिय सहकारी बैंकको विकास र व्यवस्थापन गर्न छुट्टै सहकारी बैंक ऐन तर्जुमा गर्ने वा बैंक तथा वित्तीय संस्थासम्बन्धी ऐन, २०६३ मा संशोधन गरी सहकारी बैंकको लगि छुट्टै प्रावधानहरू राख्ने । ३. राष्ट्रिय सहकारी विकास बोर्ड ऐन, २०४९ मा सुधार गरी बोर्डलार्ई सहकारी क्षेत्रको त्जष्लप त्बलप को रूपमा विकसित गर्ने । खास गरी नीतिगत पृष्ठपोषण, अध्ययन अनुसन्धान, सहकारी क्षेत्रको प्रवद्र्धन र सहकारी क्षेत्रका समस्याहरू निराकरणमा प्रभावकारी समन्वयात्मक भूमिका निर्वाह गर्न सक्ने किसिमको संरचनात्मक सुधार तथा आवश्यक साधनस्रोत विनियोजन गरी प्रभावकारी बनाउनु पर्ने, ४. सहकारी क्षेत्रको प्रवद्र्धनसम्बन्धी विविध विषयलार्ई मध्यनजर गरी छुट्टै सहकारी मन्त्रालयको स्थापना गर्ने । सहकारी मन्त्रालय गठनपश्चात् पनि कृषि मन्त्रालयअन्तर्गत सहकारी महाशाखाको स्थापना गरी कृषिका कार्यक्रमहरू कृषिसँग सम्बन्धित सहकारी संघसंस्थाहरूसँग आबद्ध गर्ने । ५. सार्वजनिक वितरण प्रणालीको प्रभावकारिता र पहुँचका लागि सहकारी पसलहरू प्रभावकारी माध्यम हुने हुँदा करिब ४०० वटा पसललार्ई अनुदान दिन वाँकी रहेकोले उक्त कार्यलार्ई पूरा गरी सहकारी पसलहरूलार्ई व्यवस्थित रूपमा सञ्चालन गर्न जिल्ला उपभोक्ता सहकारी संघ वा जिल्ला सहकारी संघमार्फत दैनिक उपभोगका अत्यावश्यक वस्तुहरू सुपथ मूल्यमा सहज रूपमा आपूर्ति गर्ने व्यवस्था मिलाउने । सञ्चालनमा आएका पसलहरूलार्ई थप उर्जा प्रदान गर्न निर्वाचन क्षेत्रव्यापी सहकारी थोक पसलहरूको स्थापना र वितरण प्रणालीलार्ई प्रभावकारी वनाउन सहकारी संस्था र स्थानीय निकायबीच समन्वय गरी रासन कार्डसमेत उपलब्ध गराई सुपथ मूल्यका सहकारी पसलमार्फत बिक्री वितरण गर्ने व्यवस्था मिलाउने । अनुदान र वितरण प्रणालीलार्ई प्रभावकारी वनाउन स्थानीय तहमा समेत अधिकार सम्पन्न अनुगमन संयन्त्र बनाउने । ६. सहकारी जनचेतनामूलक सूचना प्रवाह गर्न र सहकारी क्षेत्रको योगदानको चित्रणलार्ई यथार्थ परक ढङ्गले सम्प्रेषण गर्न सूचना प्रविधिको उपयोग गरी व्यवस्थित गर्ने । यस कार्यका लगि राष्ट्रिय सहकारी संघअन्तर्गत केन्द्रीय स्तरको सहकारी सूचना केन्द्रको व्यवस्था मिलाउने । जिल्ला तहमा समेत जिल्ला सहकारी संघको व्यवस्थापनमा स्थानीय सहकारी सूचना केन्द्रको स्थापना गर्ने । सूचना केन्द्रहरूको निर्माण र सञ्चालन तथा सूचना सम्प्रेषणको कार्यमा नेपाल सरकार, स्थानीय निकाय र गैर सरकारी संस्था एवम् दाताहरूको सहयोग उपलब्ध हुने व्यवस्था मिलाउने ७. सहकारी विभाग, प्रशिक्षण केन्द्रहरू र सहकारी कार्यालयहरूको क्षमता बढाउन तत्कालै सङ्गठन र व्यवस्थापन सर्वेक्षण गराई सोहीअनुरूप सङ्गठन संरचनामा परिवर्तन गर्ने साथै सहकारी कार्यालय नभएका ३७ जिल्लामा सहकारी कार्यालयहरू स्थापना गर्ने । ८. सहकारी कार्यालयहरूमा दरबन्दी परिपूर्ति हुन नसक्नु र आउने कर्मचारीहरू पनि छोटो समयमै अन्य निकायमा सरुवा भई जाने प्रवृत्ति अत्यधिक रहने गरेकाले त्यसको समाधान गर्न सेवा विशिष्टीकरण गरी प्रशासन सेवाअन्तर्गत सहकारी समूहको व्यवस्था गर्ने । ९. केन्द्रमा रहेका साझा संस्थाहरूलार्ई पूर्ण सहकारीकरण गर्ने र ग्रामीण क्षेत्रमा रहेका साझा संस्थाहरूको ऋणलार्ई मिनाहा गरी नयाँ ढङ्गले सञ्चालनमा ल्याउने । १०. काठमाडौमा रहेको सहकारी प्रशिक्षण केन्द्रलार्ई अन्तर्राष्ट्रिय स्तरको सहकारी अध्ययन तथा प्रशिक्षण प्रतिष्ठानमा रूपान्तरण गरी सञ्चालन गर्ने व्यवस्था गर्ने । यस प्रतिष्ठानको स्वरूप, सञ्चालन विधि, आवश्यक पर्ने कानुन र साधनस्रोतजस्ता विषयमा विस्तृत अध्ययन गरी प्राप्त नतिजाअनुरूप कार्यान्वयन गर्ने । ११. पाँच विकासक्षेत्रमा रहेका प्रशिक्षण केन्द्रहरूलार्ई सुदृढीकरण गर्न आवश्यक पर्ने भौतिक पूर्वाधार प्रशिक्षण भवन तथा प्रशिक्षार्थी आवास भवन (महिला र पुरुषका लगि छुट्टाछुट्टै) निर्माण गरी प्रशिक्षण केन्द्रहरूलार्ई व्यवस्थित गर्ने । यसका साथै आवश्यक प्रशिक्षण सामग्रीहरूसहित पुस्तकालयको व्यवस्था गरी गुणस्तरीय प्रशिक्षण कार्यक्रम सञ्चालन गर्ने व्यवस्था मिलाउने । प्रशिक्षकहरूलार्ई स्वदेशी तथा वैदेशिक तालिम प्रदान गरी प्रशिक्षकहरूको क्षमता विकास गर्ने । १२. माध्यमिक, उच्च माध्यमिक विद्यालय एवम् विश्वविद्यालयहरूमार्फत सहकारीको औपचारिक शिक्षा प्रदान गर्न आवश्यक पाठ्यक्रमको निर्माण तथा परिमार्जन गरी शैक्षिक संस्थाहरूबाट औपचारिक सहकारी शिक्षा दिने व्यवस्था मिलाउने । सहकारी संघ÷संस्थाहरूले शैक्षिक संस्थाहरू खोली सञ्चालन गर्न चाहेमा सहकारीकै रूपमा सञ्चालन गर्न पाउने व्यवस्था गर्ने । १३. पर्यटन उद्योग, विद्युत् उत्पादन र वितरण, विद्यालय स्थापना र सञ्चालन, बिमा व्यवसाय, उत्पादनमूलक घरेलु र कृषिमा आधारित उद्योगलार्ई सहकारीमार्फत सञ्चालन गर्न पाउने गरी सम्बन्धित कानुनमा संशोधन गर्ने । १४. सहकारी क्षेत्रमा वैदेशिक सहायता उपयोगका लगि विद्यमान वैदेशिक सहायता नीतिमा सहकारी क्षेत्र समावेश गर्ने । उक्त नीतिमा वैदेशिक सहायता परिचालनमा सहकारीका क्षेत्रहरू निर्दिष्ट गर्ने । १५. राष्ट्रिय सहकारी संघ तथा विषयगत केन्द्रीय संघहरूको क्षमता विस्तार गर्न भौतिक पूर्वाधार निर्माण र सञ्चालनमा अनुदान सहयोग उपलब्ध गराउने । १६. जिल्लामा पनि जिल्ला सहकारी संघ विषयगत जिल्ला संघहरूलार्ई कार्यालय सञ्चालनको आधारभूत सुविधामा सहयोग पु¥याउने नीति लिने । यस्तो सहयोग जिल्ला विकास समितिमार्फत उपलब्ध गराउने । १७. राष्ट्रिय सहकारी बैंकमार्फत सहकारी संस्थाहरूलार्ई आवश्यक पुँजी परिपूर्ति गर्न सहुलियत ब्याजदरमा बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरूबाट थोक कर्जा उपलब्ध गराउने व्यवस्था मिलाउने । प्राथमिकता प्राप्त कर्जा कार्यक्रमहरू सञ्चालनमा सहकारी बैंक र सहकारी संस्थाहरूको उपयोग गर्ने नीति लिने । १८. सहकारी संघसंस्थामार्फत उत्पादित वस्तु र सेवा सहकारीमार्फत बजारीकरण गरी उत्पादक कृषकहरूलार्ई उचित मूल्य दिलाउन र आम उपभोक्ताहरूलार्ई प्रतिस्पर्धात्मक मूल्यमा खाद्य सामग्रीहरू उपलब्ध गराउन काठमाडौं उपत्यकामा कम्तीमा एउटा केन्द्रीय सहकारी बजार निर्माण गर्न र जिल्लाभित्रका मुख्य बजार वा नाकाहरूमा सहकारी बजार केन्द्रहरू निर्माण गर्न कार्यक्रमहरू सञ्चालन गर्ने । हाल सरकारले निर्माण गरी सञ्चालनमा ल्याएका बजार केन्द्रहरूको उचित व्यवस्थापनका लागि सम्बन्धित विषयका सहकारी संघ वा सहकारी संस्थाका समूहलार्ई व्यवस्थापन जिम्मा दिने व्यवस्था गर्ने । १९ं प्रत्येक अञ्चलका उपयुक्त नाकाहरूमा सहकारी संघ वा संस्थाहरूका समूहमार्फत १–१ वटा ठूला क्षमताका शीतभण्डार निर्माण र सञ्चालन हुने गरी सरकारले आयोजना लगतको ४० प्रतिशत अनुदान सहयोग र ४० प्रतिशत सहुलियतपूर्ण ऋण सहयोग उपलब्ध गराई आगामी ५ वर्षभित्र पूर्ण रूपमा सञ्चालनमा ल्याउने व्यवस्था मिलाउने । २१. सरकारी तथा निजी क्षेत्रको विद्युत् उत्पादन परियोजनामा सहकारी क्षेत्रको संरक्षित पुँजीको उपयोग र सहकारी संघ संस्थाबाट स्थापना हुने वा भएका बिद्युत् उत्पादन परियोजनामा सरकारी तथा नीजि क्षेत्रको लगानी समेत प्रवद्र्धन हुने गरी नीतिगत व्यवस्था गर्ने ।

४. उपसंहार

सहकारिता मिलीजुली काम गर्ने चाहनालाई मूर्त रूपमा व्यवहारमा ल्याउने एउटा प्रतिबद्धता हो । सहकारीको अवधारणा तथा कार्यक्षेत्र पनि क्रमशः विस्तार भइरहेको छ । नेपालमा सहकारीजस्तै विभिन्न समुदाय तथा क्षेत्रमा पर्म, मंका, धर्मभकारी, ढुकुटीको प्रचलन ऐतिहासिक कालदेखि नै रहेको देखिन्छ । तथापि सहकारी विकास तथा प्रवद्र्धनको सन्दर्भमा ऐन कानुनको विशेष महŒव रहन्छ । देशको संविधान, ऐन, कानुन आदिले निर्दिष्ट गरे अनुसार सहकारी नीतिनियमहरू बन्ने हुँदा सहकारीको विकास तथा यसको विकास प्रवृत्तिमा पनि यिनीहरूको गहिरो प्रभाव पर्दछ । नेपालमा वि.सं. २०१९, २०४७, २०६३, तथा २०७२ मा जारी संविधानहरूमा पनि सहकारीलाई जोड दिइएको छ । संवैधानिक अभ्यासका साथै नेपलमा सहकारीको विकासका लागि सरकारले विभिन्न आयोग तथा सुझाव समिति बनाई समस्या समाधानका लागि प्रयास गरेको छ । त्यस्ता आयोगवाट प्राप्त सुझावहरू सहकारीको विकासका सन्दर्भमा महŒवपुर्ण रहँदै आएका छन् ।

१. सदस्यता २९० (ःझदभचकजष्उ द्दढण्)

संस्थाले आÇनो कार्यक्षेत्रभित्रका प्रत्येक घर परिवारबाट कम्तीमा एक सदस्य बनाउने नीति लिँदै आएको छ । यही नीति अनुरूप नयाँ सदस्यहरूलाई सदैव स्वागत गर्दै आएको छ । विगत वर्षहरूमा जस्तै यस आर्थिक वर्षमा पनि संस्थाको उदार नीतिबमोजिम नै विशेष गरी न्यून आय भएका कार्यक्षेत्रभित्रका १०० देखि ५,००० कित्ता बराबरको सेयर दिन सकिने व्यवस्था गरिएको  छ । गत आ.व. ०७३÷०७४ को अन्तसम्ममा जम्मा २४६ जना सदस्यता रहेकोमा सो सङ्ख्या यस आ.व. ०७४÷०७५ को अन्त्यसम्म आइपुग्दा २९० पुगेको छ, जस्मा पुरुष १८८ अर्थात् ६४.८३ र महिला १०२ अर्थात् ३५.१७ रहेका छन् । आगामी दिनमा सेयर सदस्य सङ्ख्या क्रमिक रूपमा वृद्धि गर्दै  अगाडि बढ्ने संस्थाको नीति रहेको छ । 

२. सेयर पूँजी रु. १,६७,२६,२००÷– (क्जबचभ ऋबउष्तब िच्क। ज्ञ,टठ,द्दट,द्दण्ण्र()

सेयर पूँजी आ.व. ०७३÷०७४ मा १,८२,५५,०००÷– रहेकोमा आ.व. २०७४÷७५ को अन्त्यसम्म आइपुग्दा केही सेयरधनीले आर्थिक अवस्था देखाई सेयर फिर्ता गरेकाले सेयर रकम घट्न गई १,६७,२६,२००÷– पुगेको छ । संस्थामा नगद प्रवाह र कर्जाका मागलाई पुरा गर्न सदस्यता वृद्धिसँगै १०,०००÷– देखि ५,००,०००÷– सम्म बराबरको सेयर रकम पु¥याउने विगतकै निर्णयलाई तदारुकताका साथ कार्यान्वयन गरिनेछ । यस कार्यमा यहाँहरूको पूर्ण सहयोगको अपेक्षा गर्दछु ।

विगत वर्षहरूमा जस्तै यस वर्ष पनि सेयर प्रदान गर्दा एक आपसका सदस्यहरू बिच सेयर पुँजीमा धेरै असमानता नहोस् भन्ने नीति अनुरूप एक सदस्यलाई एक पटकमा अधिकतम ५,००,०००÷– सेयर रकम (५००० कित्ता) सम्म मात्र सेयर प्रदान गर्ने नीति लिइएको छ । चालु आ.व.२०७५÷०७६ को अन्तसम्ममा  सेयर पुँजी रु. ५ करोड पु¥याउने लक्ष्य लिएको छ । आषाढ मसान्त ०७४÷०७५ मा जम्मा सेयरधनी २९० भएतापनि त्यसयता आश्विन १७, २०७५ मा सेयरको अवस्था देहाय बमोजिम रहेको छ ।

१. १० हजार सम्म (१४ जना) २. २० हजार सम्म (२० जना)

३. ३० हजार सम्म (४१ जना) ४. ४० हजार सम्म (४२ जना)

५. ५० हजारसम्म (६७ जना) ६. ६० हजारसम्म (२४ जना)

७. ७० हजार सम्म (४१ जना) ८. ८० हजार सम्म (१५ जना)

९. ९० हजार सम्म (८ जना) १०. एक लाख सम्म (१८ जना)

११. एक लाख पचास हजार सम्म (२ जना) १२. एक लाखसाठ्ठी हजार सम्म (५ जना)

१३. ३ लाखसम्म (७ जना)

 

७. आयमा वृद्धि

विगत २ वर्षमा संस्था लगातार घाटामा गएको भए तापनि आ.व. ०७२÷०७३ देखि अपेक्षाकृत संस्था नाफामा जानका लागि सफलता मिलेको छ । आगामी वर्ष ०७५÷०७६ मा संस्थालाई अझ बढी नाफा उन्मुख बनाई सेयरधनीलाई लाभांश वितरण गरिनेछ । 

८. कोष व्यवस्थापन

संस्थाको उन्नति, प्रगति र गतिशीलताको लागि कोष परिचालन एवम् व्यवस्थापनको अहम् भूमिका रहने हँुदा कोषको लक्ष्य अनुरूप सहकारी शिक्षा, सामाजिक उत्तरदायित्व तथा संस्था स्थितीकरण र सहकार्यमूलक अध्ययन अवलोकन भ्रमण आदि गतिविधि सञ्चालन गरिने छ । 

छ) सांस्कृतिक कार्यक्रम

धान्याञ्चल बचत तथा ऋण सहकारी संस्थाको गरिमालाई उच्च बनाई साख अगाडि बढाउनको लागि संस्था अन्तर्गत रहेको सांस्कृतिक विभागलाई थप मजबुत बनाई तीजगीत तथा विगतमा गर्दै आएको देउसी भैलो जस्ता कार्यक्रम मार्फत संस्थालाई थप ससक्त बनाउन पहल गरिने छ ।

छ) सरसफाई कार्यक्रम

विगत आर्थिक वर्षदेखि गरिँदै आएको बागमती सफाई तथा नगर सफाई कार्यक्रमलाई सामाजिक उत्तरदायित्वको रूपमा लिई यस आ.व.मा समेत विभिन्न निकायहरूसँग समन्वय गरी प्रभावकारी ढड्डले सम्पन्न गरिने छ ।

ज) सेवा केन्द्र विस्तार सम्बन्धमा

सङ्घीयता कार्यान्वयनसँगै सहकारी ऐनको मापदण्डमा रही कार्यक्षेत्र विस्तारसम्बन्धमा बन्देजको प्रावधान हट्नासाथ यसै आर्थिक वर्षभित्र अर्घाखाँचीको दुर्गाफाँट वा सेवाग्राहीलाई पायक पर्ने ठाउँमा एक सेवा केन्द्र खोल्ने कामको सुरुवात गरिनेछ ।

१३) संस्थाका चुनौतिहरू÷अवसरहरू

सङ्घीयता कार्यान्वयनसँगै विभिन्न वार्डहरूको पुनर्संरचना हुँदा यस संस्थाको कार्यक्षेत्र विगतमा भन्दा केही विस्तार भएकोमा (यस अघिका का.म.न.पा. १६, २८, २९, ३०, ३१, ३२ रहेको) यसलाई ठुलो अवसरको रूपमा लिनु पर्दछ । जनसङ्ख्या र जनघनत्व बढी हुनुका साथै यहाँ उद्योग व्यवसायका र रोजगारका लागि पनि अवसरहरू उत्तिकै छन् । यहाँ देशका अन्य भूभागमा भन्दा पूर्वाधारका विकास पनि बढी भएका छन् भने बजार विस्तारको सम्भावना पनि प्रचुर छ । संस्थाका चुनौति तथा असरहरू निम्नानुसार छन्ः

१) वित्तीय बजारमा क्रियाशील बैंक तथा वित्तीय सेवा र अन्य संघ संस्थाहरूबिच हुने विशेष गरी बचत तथा ऋण लगानीमा हुने व्याजहरूको अस्वस्थ प्रतिस्पर्धा तथा वित्तीय बजारमा अप्रत्यासित रूपमा आउने ब्याजदरको उतार चढावले पार्ने असरहरू । 

२) एउटै कार्यक्षेत्रमा समान प्रकृतिका धेरै संस्थाहरू भएका कारणले एकै व्यक्ति धेरै संस्थाहरूमा सदस्य भई वित्तीय कारोबार गर्ने गरेको र विशेष गरी एकै व्यक्तिलाई धेरै विकल्प भएकाले ऋण लिन सहज हुनाले प्रत्येक संस्थाबाट अनुत्पादक क्षेत्रमा ऋण कारोबार गर्ने र सोबाट हुने नकारात्मक असरहरू । 

३) पँुजी र दक्ष व्यवस्थापकीय जनशक्तिको अभाव रहनु यस सहकारी संस्थाको मुख्य चुनौति रहेको छ । योजना अनुसार सेयर सदस्यता विस्तार गर्न र बचत उठाउन नसक्दा आवश्यक पँुजीको अभाव खड्किएको छ । नयाँ संस्था भएकोले अनुभव कम हुनु र दक्ष जनशक्तिको अभाव हुनु पनि यस संस्थाको अर्को चुनौतिका रूपमा रहेको छ । 

४)  सहकारी ऐननियमका आधारमा मात्र नभई भावनात्मक सम्बन्धका आधारमा समेत सञ्चालित सहकारी भएकाले कर्जा लिएपश्चात् सेयरधनीले समयमै कर्जा भुक्तानी गर्न हेलचेक्य्राइँ गर्नु र संस्थाका तर्फबाट कडाइ गर्न नसकिनु पनि यस संस्थाको चुनौतिका रूपमा रहेको छ ।

५) संस्थाका सबै सेयर सदस्यहरूमा सहकारी शिक्षा नहुनु र आवश्यक तालिम, भ्रमण आदिको व्यवस्था गर्न नसक्नु पनि अर्को समस्या हो । सहकारी शिक्षाको अभाव र संस्थाप्रतिको प्रतिबद्धता अनुसार कार्य गर्न नसक्नु ठूलो चुनौति हो । विशेष प्रकारले सहकारी सञ्चालनका बारेमा स्पष्टता हुनु आवश्यक छ ।  

१४) आर्थिक वर्ष २०७५–७६ का लक्षित कार्यक्रम तथा बजेट

१) सदस्यहरूलाई संस्थाबाट नै सम्पूर्ण वित्तीय सेवा लिन उत्प्रेरित गर्ने, विशेष गरी सबै सदस्यहरूलाई अनिवार्य नियमित मासिक बचत गराउनको लागि आवश्यक व्यवस्था गर्ने । 

२) शिक्षा, स्वास्थ्य तथा अन्य सामाजिक जागरणका कार्यक्रमको निरन्तरता तथा थप कार्यक्रमहरू ल्याउने । 

३) विगतका दिनमा गर्दै आएको सम्मान कार्यक्रमहरूलाई निरन्तरता दिने । 

४) विपद् व्यवस्थापन सम्बन्धमा सदस्यहरूलाई आवश्यक सेवा उपलब्ध गराउने । 

५) सञ्चालक समिति तथा उप–समितिका सदस्यहरूको नेतृत्व विकासका साथसाथै कर्मचारीहरूको दक्षता अभिवृद्धिका लागि तालिम, गोष्ठी, अन्तत्र्रिmया र भ्रमणमा सहभागी गराउने । 

६) सशक्त र सबल साकोसको लागि एकीकृत साकोस अभियानलाई सफल पार्न नेफ्स्कुन लगायत अन्य संघसंस्थासँग समन्वय गर्ने । 

७) नयाँ सदस्य वृद्धि तथा पुराना सदस्यहरूलाई प्रत्येक वर्ष थप सेयर वृद्धिको लागि उत्प्रेरित गर्न आवश्यक रणनीति तर्जुमा गर्ने । 

८) म्भउबचतmभलतब िक्तयचभ, सहकारी पसल, सस्तो पसल, सेवा केन्द्र स्थापना गर्ने लक्ष्य पूरा गर्न पहल गर्ने ।

९) रेमिट्यान्स सेवाको लागि सम्बन्धित निकायसँग समन्वय गरी सुरुवातको लागि प्रयास गर्ने ।  

१०) संस्थाको भवन निर्माणको लागि यस वर्ष बजे छुट्याई प्रक्रिया अगाडि बढाउने ।

निर्णयार्थ प्रस्तुत प्रस्तावहरू

१) अध्यक्षबाट प्रस्तुत आ.व. २०७४÷०७५ सञ्चालक समितिको प्रतिवेदन पारित गर्ने सम्बन्धमा ।

२) आ.व. २०७४÷०७५ को लेखापरीक्षकको प्रतिवेदन पारित गर्ने सम्बन्धमा ।

३) आ.व. २०७५÷०७६ को अनुमानित बजेट तथा कार्यक्रम पारित गर्ने सम्बन्धमा ।

४) आ.व. २०७४÷०७५ लेखा सुपरिवेक्षण समितिको प्रतिवेदन पारित गर्ने सम्बन्धमा ।

५) आ.व. २०७५÷०७६ को लेखापरीक्षक नियुक्ति तथा पारिश्रमिक तोक्ने सम्बन्धमा ।

६) निर्णय पुस्तिका प्रमाणित गर्न सेयर धनीमध्येबाट दुईजना प्रतिनिधि नियुक्ति गर्ने सम्बन्धमा ।

७) संस्थाका नीतिहरूमा आवश्यक संशोधन गर्ने तथा थप आवश्यक नीति, निर्देशिका र कार्यविधि तयार गरी कार्यान्वयन गर्न सञ्चालक समितिलाई अधिकार प्रत्योजन गर्ने सम्बन्धमा ।

८) विनियम संशोधन गर्ने सम्बन्धमा ।

९) कोषाध्यक्षज्यूको प्रतिवेदन माथि छलफल गरी पारित गर्ने ।

१०) बचत तथा कर्जा नीति संशोधन गर्ने ।

१२) निर्वाचन कार्यविधि पारित गर्ने  ।

१३) विविध ।

अन्त्यमा, संस्थाको स्थापनादेखि संस्थालाई अगाडि बढाउन निरन्तर रूपमा हामीलाई प्रोत्साहित तथा सहयोग गर्ने सम्पूर्ण सेयरधनी महानुभावहरूमा विशेष आभार व्यक्त गर्न चाहन्छु । विगत लामो समयदेखि  अर्घाखाँची पाणिनी गाउँपालिका लगायत जिल्लाका सबै गाउँपालिका तथा नगरपालिका लगायत देशका विभिन्न ठाउँमा पेशा, व्यवसाय गरी स्थायी÷अस्थायी बसोवास भई काठमाडौं लगायत विभिन्न ठाउँमा पेशा व्यवसाय गरी बसेका व्यक्तिहरूको अथक प्रयासवाट स्थापित यो संस्था यहाँसम्म ल्याइपु¥याउन यहाँहरूले पु¥याउनुभएको योगदानलाई समेत आजको यस दिनमा, उहाँहरूको अविस्मरणीय योगदानलाई उच्च मूल्याङ्कन गर्दछु । साथै यस संस्थाका लेखा समिति, ऋण लगानी, असुली, शिक्षा, तथा युवा महिला, सांस्कृतिक, सूचना समितिका सदस्यहरू लगायत संस्थाको दैनिक व्यवस्थापनमा संलग्न सवै कर्मचारीहरूलाई पनि हालसम्मको उपलब्धिका लागि  विशेष धन्यवाद व्यक्त गर्दछु । सबैको सुझाव, सल्लाह तथा सहयोगबाट यो संस्था अझै अगाडि बढ्ने विश्वासका साथ सम्पूर्ण उपस्थित शुभचिन्तक महानुभावहरूलाई पुनः स्वागत गर्दै हार्दिक धन्यवाद टक्रयाउन चाहन्छु ।

धन्यवाद ।

जय सहकारी ।

 

स्थापनाकाल देखि हालसम्म पुरस्कृत व्यक्तित्वहरू

१) शिक्षा तर्फ

क) आर्थिक वर्ष २०७०÷०७१ को क्।ी।ऋ तर्फ सर्वोकृष्ट अंक प्राप्त गर्ने दुइजना ः

– नविन घिमिरे 

– जोत्शना वेल्वासे

ख) आर्थिक वर्ष २०७१÷०७२ को क्।ी।ऋ तर्फ सर्वोकृष्ट अंक प्राप्त गर्ने दुइजना ः

– रुचिता भट्टराई

– उत्तम गैरे

ग) आर्थिक वर्ष २०७२÷०७३ को क्।ी।ऋ तर्फ सर्वोकृष्ट अंक प्राप्त गर्ने दुइजना ः

– रिचा पोखरेल

– अङ्गिता कोइराला

२) विभिन्न विद्यामा यगतकतबलमष्लन अयलतचष्दगतष्यल गर्ने व्यक्तिहरू ः

२०७०÷०७१

– दोलक राज गैरे – सामाजिक सक्रियता तर्फ

– कमला घिमिरे – सृजनसिल तर्फ

२०७०÷०७१

– शालिकराम घिमिरे –  राजनितिक तथा सामाजिक सक्रियता तर्फ

– भविश्वर घिमिरे – सहकारी तर्फ उत्कृष्ट तथा सामाजिक सक्रियता

– यसपाल शर्मा घिमिरे – पर्यटन तर्फ सक्रियता

२०७२÷०७३

– डा. मुक्तिराम श्रेष्ठ –  राजनितिक तथा सामाजिक सक्रियता तर्फ

– नरेश अधिकारी – सहकारी तथा सामाजिक सक्रियता

– गुनाखर गैर – कर्मचारी (स्थापना भूमिका)

– रोमकान्त घिमिरे – सहकारी तर्फ सदस्यता वृद्धि

– शेसकान्त घिमिरे – सहकारीलाई उत्कृष्ट बनाउन पहल

– नेत्र प्रसाद पाण्डे – उत्कृष्ट बचत

– लक्ष्मण पाण्डे – उत्कृष्ट ऋणी

       – कृष्ण प्रसाद गैरे – स्थापनाकालमा सकारात्मक भूमिका

२०७३÷०७४

बचततर्फ ः श्री सीता पराजुली

कर्जातर्फ ः श्री गोविन्द घिमिरे

कार्यालय सञ्चालन र व्यवस्थापनतर्फ ः श्री यमलाल घिमिरे 

शिक्षातर्फ ः श्री प्रवीणा पराजुली

प्रकाशनतर्फ ः श्री तुल्सी घिमिरे

संस्थाको उन्नयनतर्फ ः श्री शिवलाल बेल्बासे

  श्री विवेक पौडेल

  श्री नरबहादुर कार्की

  श्री शिवदेव पाण्डे

  श्री माधव भुसाल ।

अनुसुची २ 

(दफा ११(४) सँग सम्बन्धित)

 

लेखा समितिको तर्पmबाट प्रस्तुत प्रतिवेदन 

 

धान्याञ्चल बचत तथा ऋण सहकारी संस्था लिमिटेडको नवौँ वार्षिक साधारण सभाका आदरणीय अध्यक्षज्यू, समादरणीय प्रमुख अतिथिज्यू, अतिथिज्यूहरू, सञ्चालक मित्रहरू, लेखा, ऋण, शिक्षालगायतका समितिका पदाधिकारीज्यूहरू, सम्पूर्ण सेयरधनीहरू, यूवा, महिला, पत्रकार, नागरिक समाज, प्रतिनिधि महानुभावहरू तथा अन्य यहाँ उपस्थित सम्पूर्ण दाजुभाइ दिदीबहिनीहरूमा लेखा समितिको तर्पmबाट र मेरो व्यक्तिगत तर्फबाट हार्दिक स्वागत एवम् अभिवादन गर्न चाहन्छु । 

आमन्त्रित अतिथि एवम् सेयरधनी महानुभावहरू,

यस संस्थाको आ.व. ०७०÷०७१, आ.व. ०७१÷०७२, आ.व. ०७२÷०७३, आ.व. ०७३÷०७४ र आ.व. ०७४÷०७५ सम्मको विगत ५ वर्षको आर्थिक कारोबारलाई तुलनात्मक रूपले अवलोकन गर्दा सुरुका दुई आ.व. ०७०÷०७१ र ०७१÷०७२ भन्दा ०७२÷०७३, ०७३÷०७४ र ०७४÷०७५ का आर्थिक क्रियाकलापहरूमा उत्साहप्रद प्रगति भएको तथ्य स्पष्ट हुन्छ । यस प्रसङ्गमा संस्थाको कुशल नेतृत्व, आर्थिक पारदर्शिता, सञ्चालक समिति तथा संस्थाका कर्मचारीहरूप्रति हार्दिक आभार सहित साधुवाद प्रदान गर्न चाहन्छु । 

लेखा समितिको बैठक तथा धारणा 

आ.व. ०७४÷०७५ मा ५ पटक लेखा समितिको बैठक सम्पन्न भएको छ । समितिको जिम्मेवारी अनुसार बैठकको दिन संस्थाको आ.ले.प. को कार्यसमेत सम्पादन गरी आवश्यक सुझाव एवं निर्देशन दिँदै आएको व्यहोरा उपस्थित सबैलाई जानकारी गराउँदछौ । यस समितिको बैठक सञ्चालन तथा लेखा परीक्षणको समयमा संस्थाका सञ्चालकहरूबाट उचित सहयोग प्राप्त भएको छ । साधारणसभा, सञ्चालक समितिको बैठकको निर्णय तथा लेखा समिति एवम् ऋण समितिका सुझाव एवम् निर्णयहरू इमानदारीपूर्वक कार्यान्वयन गरेको देखिन्छ । 

संस्थाका सम्पूर्ण आर्थिक क्रियाकलापहरू सहकारी सिद्धान्त तथा नीतिनियम अनुसार सञ्चालन एवम् सम्पादन भइ आएका छन् । वित्तीय कारोबारहरू पारदर्शी एवम् मितव्ययी हुनुका साथै दोहोरो लेखा प्रणाली अन्तर्गत नै रहेका देखिन्छन् । साथै सम्पूर्ण अभिलेख कम्युटरीकृत गरिएको छ । साधारणसभा, सञ्चालक समिति, ऋण, शिक्षा तथा लेखा समितिका निर्देशन एवम् सुझावहरूलाई इमानदारीपूर्वक नै पालना भएको ठहर लेखा समितिको रहेको छ । 

लेखा समितिको सुझाव

१) संस्थाबाट कर्जा लगानी गर्दा संस्थाको नियम, ऋण समितिको सिफारिस अनुसार कर्जा प्रवाह गर्ने गरिएको छ तथापि कर्जा लगानीका क्रममा ब्याज असुली भएकोलाई ऋण नवीकरण गरिएको छ । पटक–पटक ब्याज असुली गरी कर्जा नवीकरण गर्दै जानु राम्रो सङ्केत होइन । ऋण प्रवाह गर्दा ऋण संयोजक बढी जवाफदेही हुनुपर्ने समितिको ठहर छ । ऋण प्रवाहको क्रममा जमानी बस्ने सदस्यलाई पनि ऋण असुलीमा जवाफदेही बनाउनु पर्ने देखिन्छ । कर्जा प्रवाह गर्दा अनिवार्य रूपमा कर्जा समितिको उपस्थिति हुन जरूरी छ । 

२) मुलुकको उदार आर्थिक नीतिको कारण प्रतिस्पर्धात्मक बजार व्यवस्थालाई ध्यानमा राखी संस्थाको आर्थिक कारोबारको क्षेत्र एवम् लगानी र निक्षेपमा नीतिगत सुधार गर्दै जानु पर्ने देखिन्छ । 

३) संस्थाले कार्यान्वयन गरिरहेका नीतिनियममा समय सापेक्ष परिमार्जन गर्ने र थप आवश्यक नीतिहरू तुरुन्तै लागु गराउनु पर्ने देखिन्छ । 

४)  संस्थाका सम्पूर्ण समितिहरूलाई अझ सशक्त बनाउनुपर्ने आवश्यकता देखिन्छ । 

५) सञ्चालक समितिका पदाधिकारीहरूले सदस्यहरूका बिच समय–समयमा नीतिनियम÷कार्यक्रमबारे अन्र्तक्रिया गर्ने गराउने गर्नु पर्ने देखिन्छ ।

६) नियमित बचतलाई विगतको प्रावधानलाई यथावत राखी व्यक्तिभन्दापनि संस्थाको हितलाई सर्वोपरी मानी प्रभावकारी रूपमा कार्यान्वयन गर्नुपर्ने छ । सहकारी सम्बन्धी ज्ञानले सहकारी व्यवस्थित रूपमा सञ्चालनको लागि टेवा पु¥याउने हुनाले सदस्यहरूलाई सहकारी अभिमूखिकरण तालिम नियमित रूपमा संचालन गर्नुपर्ने देखिन्छ ।

७) लक्ष्य अनुसार सदस्यता वृद्धि नभएकाले सदस्यता वृद्धिका लागि थप कार्ययोजना ल्याउन आवश्यक देखिन्छ । 

८)  पर्याप्त मात्रामा कर्जा उपलब्ध गराउँदै आएकोमा कहिलेकाहीँ तरलताको अभावमा माग अनुसारको ऋण उपलब्ध गराउन नसकिएको हुँदा आवश्यक तरलताको व्यवस्थाको लागि ऋण असुलीमा पनि विशेष जोड दिनुपर्ने हुन्छ ।

अन्तमा सञ्चालक समिति एवम् संस्थाका सम्पूर्ण सेयर सदस्यहरूबाट संस्थाको उत्तरोत्तर प्रगतिका लागि सद्भाव र सहयोग हुने विश्वास गर्दै प्रतिवेदन अन्त गर्ने अनुमति चाहन्छु । धन्यवाद ।

जय सहकारी ¤

 

 

धान्याञ्चल बचत तथा ऋण सहकारी संस्था लिमिटेडको आठौं साधारणसभा (२०७५ साल अश्विन २० गते शनिबार) मा सञ्चालक समितिको तर्फबाट कोषाध्यक्षज्यूद्वारा प्रस्तुत प्रतिवेदनः

 

सभाका सभापतिज्यू,

प्रमुख अतिथिज्यू, अतिथिज्यूहरू ।

सल्लाहकारज्यूहरू, सञ्चालक समिति, लेखा समितिका पदाधिकारीज्यूहरू, कर्जा समितिका सदस्यहरू, पत्रकार तथा अन्य सदस्य महानुभावहरू । 

आजभन्दा करिब ९ वर्षअघि अर्थात् २०६५ साल आषाढ ५ गतेका दिन संस्था स्थापना गरी सुरु भएको यस धान्याञ्चल बचत तथा ऋण सहकारी संस्था लि. को आज आठौं वार्षिक साधारण सभा यहाँहरूको गरिमामय उपस्थितिमा सम्पन्न हुन गइरहेको छ । यस गरिमामय सभामा पाल्नुभएका तपाई समस्त महानुभावहरू प्रति हृदयदेखि आभार व्यक्त गर्दै स्वागत अभिवादन टक्रयाउन चाहन्छु । 

सहकारी ऐन २०४८ अन्तर्गत जिल्ला सहकारी कार्यालय काठमाडांैमा दर्ता गरी वैधानिक रूपमा सञ्चालन हँुदै आएको यस सहकारीको पूर्व तथा वर्तमान सहकारी सञ्चालक पदाधिकारीज्यूहरूको अथक परिश्रम तथा संस्थाका सदस्यहरूको शुभेच्छाबाट यो संस्था सुदृढ र सबल रूपमा अगाडि बढिरहेको छ । असार मसान्तसम्म यस संस्थामा १०२ महिला सदस्य र १८८ पुरुष सदस्य समेत जम्मा २९० जना सदस्य आबद्ध भइसकेकोमा २०७५ साल असोज १५मा आइपुग्दा १५ जना शेयर सदस्य थप भई जम्मा ३०५ जना शेयर सदस्य पुगेको अवस्था छ । यसरी कूल बचत कर्ता पनि ३०५ जना पुग्न गएको व्यहोरा म यहाँ निवेदन गर्दछु । 

आदरणीय सदस्य महानुभावहरू 

यस संस्थालाई राष्ट्रिय÷अन्तर्राष्ट्रिय सहकारीको सिद्धान्त, मूल्य र मान्यता तथा ऋण संघको सिद्धान्त तथा मूल्यलाई आत्मसात् गर्दै अघि बढाउने क्रममा आज नवौं वर्ष लागिसकेको छ । यस अवधिमा संस्थाले अनेक आरोह अवरोहरूको सामना गर्नु परेको छ । “सहकारीको अपरिहार्यता, इमान्दारिता र पारदर्शिता” को मूल मन्त्रलाई आत्मसात् गर्दै संस्थाको आज नवौं वार्षिक साधारण सभा हुन गइरहेको छ । 

उपस्थित सम्मानित सदस्य महानुभावहरू 

यस धान्याञ्चल बचत तथा ऋण सहकारी संस्थाको विगत ३ वर्ष अघि वार्षिक साधारण सभाद्धारा निर्माण भएको वर्तमान सञ्चालक समितिका पदाधिकारीहरू (हामीहरूले) गरेका काम कार्बाहीहरूको स्वस्थ रूपमा समीक्षा गरी हामीहरूलाई सही मार्ग निर्देशन दिदै संस्थाको सुदृढीकरण तथा विकासमा यहाँहरूबाट आजसम्म महत्त्वपूर्ण योगदान पुगेको हामीले महसुस गरेका छाँै । संस्थालाई तीव्र गतिमा विकास र विस्तार गर्न सञ्चालक समिति सक्षम र भरपर्दो हुनुपर्छ । यो वर्षको अवधिमा हामीले के कति राम्रा नराम्र्रा कामहरू ग¥यौँ, कुन कुन क्षेत्रमा कमीकमजोरीहरू रहे वस्तुपरक ढङ्गको मूल्याङ्कन यहाँहरूबाट हुने अपेक्षा राख्दछौँ । यस बिचमा क्यालेन्डर प्रकाशन, धान्याञ्चल दर्पण प्रकाशन, वनभोज कार्यक्रम, अवलोकन भ्रमण, अन्तर्राष्ट्रिय सहकारी दिवसमा उल्लेख्य सहभागिता, बागमति सफाई, वृद्धवृद्धालाई सम्मान, 

देउसी भैलो आदि कार्यक्रम, वार्षिक स्थापना दिवस जस्ता महŒवपूर्ण कार्यहरू गर्न सफल भएका छौँ ।

अब म यस अवधिमा भए गरेका दैनिक काम कार्बाही, बचत सङ्कलन, ऋण लगानी÷असुली, हरहिसाब व्यवस्थित गर्ने जस्ता कामहरूका अतिरिक्त भएका उल्लेखनीय कार्यहरूको विवरण पेश गर्ने अनुमति चाहन्छु । 

संस्थाले सञ्चालन गर्ने नियमित वार्षिक कार्यक्रमहरू निम्न अनुसार गर्ने व्यवस्था मिलाइएको छ ः 

 जेष्ठ नागरिक सदस्यहरूलाई सम्मान 

 उत्कृष्ट कारोबारकर्ताहरूलाई सम्मान 

 विद्यावारिधि गर्ने सदस्यहरूलाई सम्मान 

 नयाँ वर्षको शुभ कामना आदानप्रदान

 संस्थाको स्थापना दिवसको कार्यक्रम

 सदस्यहरूलाई निःशुल्क क्यालेन्डर वितरण 

 सदस्यहरूलाई निःशुल्क स्मारिका वितरण 

 वातावरण दिवसको अवसरमा सरसफाई कार्यक्रम 

 सहकारी शिक्षा÷तालिम÷गोष्ठि÷सहकारी अवलोकन भ्रमण 

 सहकारी दिवस सम्बन्धी केन्द्रीय कार्यक्रममा सहभागिता तथा ¥यालीको आयोजना

 वनभोज तथा देउसी–भैलो कार्यक्रमको आयोजना

 संस्थाको बचत तथा ऋण नीति, कर्मचारी प्रशासन नीति निर्माण गरी लागु गरिएको छ । 

 संस्थाको बचत फिर्ता तथा ऋण किस्ता स्किम निर्माण गरी लागु गरिएको छ । 

 समय सापेक्ष विभिन्न बचत तथा ऋण लगानीमा ब्याजदर पुनरावलोकन गरी लागु गरिएको छ । 

आदरणीय सदस्यज्यूहरू,

अब म आगामी दिनमा गर्नुपर्ने तथा निरन्तरता दिनुपर्ने भावी कार्ययोजनाहरू प्रस्तुत गर्ने अनुमति चाहन्छु । 

भावी कार्यक्रमहरू 

 पुँजी वृद्धिको लागि सेयरधनी माझ जनचेतना फैलाई, यस अभियानलाई अगाडि बढाइने छ ।

 विश्व वातावरण दिवसको अवसरमा गर्ने गरिएको सरसफाई कार्यक्रमलाई निरन्तरता दिइने छ । 

 सहकारी संस्थाहरूका बिच भाइचारा सम्बन्ध अभिवृद्धि गर्न एक अर्को संस्थाका बिच अवलोकन भ्रमण गर्ने परम्परा सुरु भइसकेकोले त्यसलाई निरन्तरता दिइने छ ।

 विगत वर्षहरूमा जस्तै संस्थाको तर्पmबाट क्यालेन्डर प्रकाशित गरी वितरण गर्ने परम्परालाई कायम गरिने छ । 

 संस्थाका ज्येष्ठ सदस्यहरूलाई गर्ने गरिएको सम्मान कार्यक्रमलाई निरन्तरता दिइने छ ।

 विगत वर्षहरूमा गर्ने गरिएको नयाँ वर्षको चियापान तथा शुभ कामना आदान प्रदान जस्ता कार्यक्रमलाई निरन्तरता दिइने छ । 

 संस्थाको सदस्य सङ्ख्यामा व्यापक रुपमा वृद्धि गर्दै लैजान आवश्यक भएकोले संस्थाका सदस्यहरूलाई सदस्यता विस्तार अभियानमा क्रियाशील बनाइने छ । 

 यथाशक्य प्रत्येक वर्ष संस्थाको तर्पmबाट रक्तदान कार्यक्रम आयोजना गर्ने प्रयास गरिने छ । 

 समय समयमा संस्थाका सदस्यहरूको लागि सहकारी सम्बन्धी तालिम, गोष्ठि, सेमिनार जस्ता कार्यक्रमहरूलाई यथाशक्य निरन्तरता दिइने छ । 

अन्तमा संस्थाको उत्तरोत्तर प्रगति तथा विस्तारको लागि यस संस्थासँग सम्बद्ध सदस्यहरूको जागरुकता तथा क्रियाशीलता ज्यादै महत्त्वपूर्ण हुन्छ । संस्थाका सदस्यहरूबाट संस्थाका क्रियाकलापहरूप्रति सजगतापूर्वक नियालिरहने र सञ्चालकहरूलाई समेत सचेत गराइरहने संस्कारको विकास हुन सक्यो भने संस्था गतिहीन हुने र विस्थापन हुने जस्ता खतराबाट बचिरहन सक्दछ । त्यसको लागि यहाँहरूको क्रियाशील भूमिकाको अपेक्षा गर्दै यो प्रतिवेदन पारित गरिदिनुहुन हार्दिक अनुरोध गर्दै आज यहाँहरूबाट बिदा हुन अगाडि अन्य थप यथार्थ आर्थिक गतिविधिहरू लेखा परिक्षणको प्रतिवेदन २०७४÷७५ बाट प्राप्त हुनेहुँदा अब म आर्थिक वर्ष ०७४÷०७५ को लेखा परिक्षणको प्रतिवेदन तर्फ ध्यान आकर्षित गराउन चाहन्छु । सहकारी अभिवादन सहित । 

धन्यवाद । जय सहकारी ।

 

स. नं. नाम, थर सम्पर्क नं. जम्मा सेयर

२०७५ असार मसान्त  सम्म जम्मा सेयर

आश्विन

१७ गतेसम्म आवधिक बचत २०७५ असार मसान्त  सम्म थप आवधिक बचत २०७५ आश्विन १७ सम्म जम्मा आवधिक बचत

ज्ञ भविश्वर घिमिरे ढडछज्ञण्ज्ञण्ढढढ घण्ण्ण्ण्ण् घण्ण्ण्ण्ण् २००००० १२००० २१२०००

द्द शिवलाल बेल्बासे ढडद्धज्ञण्द्दटण्ठढ टठद्दण्ण् टठद्दण्ण् ४४८०० १२००० ५६८००

घ नरेश अधिकारी ढडछज्ञण्द्दढघढढ ढठद्दण्ण् ढठद्दण्ण् ६४८०० १२००० ७६८००

द्ध सदेशना पाण्डे ढडछज्ञज्ञद्दढढद्दट द्धटद्दण्ण् द्धटद्दण्ण् ३०८०० १२००० ४२८००

छ तुलसीराम घिमिरे ढडद्धज्ञद्धछडघण्ट ढण्ण्ण्ण् ढण्ण्ण्ण् ६०००० ६२००० १२२०००

ट यसपाल घिमिरे ढडछज्ञण्ठडद्दघण् टठद्दण्ण् टठद्दण्ण् ४४८०० १२००० ५६८००

ठ दोलक गैरे ढडछज्ञज्ञढघटद्दट टठद्दण्ण् टठद्दण्ण् ४४८०० १२००० ५६८००

ड कमला घिमिरे ढडद्धज्ञद्धछछडढद्ध द्धटद्दण्ण् द्धटद्दण्ण् ३०८०० १२००० ४२८००

ढ कृष्णप्रसाद अधिकारी ढडछज्ञज्ञण्छडज्ञठ घण्ण्ण्ण्ण् घण्ण्ण्ण्ण् २००००० १२००० २१२०००

ज्ञण् गुनाखर गैरे ढडद्धढठडढठडढ टण्ण्ण्ण् टण्ण्ण्ण् ४०००० १२००० ५२०००

ज्ञज्ञ सुस्मिता घिमिरे ढडद्धज्ञघछघछटठ द्धटद्दण्ण् द्धटद्दण्ण् ३०८०० १२००० ४२८००

ज्ञद्द कविराज घिमिरे ढडद्धज्ञछद्धण्द्धज्ञद्द द्धटद्दण्ण् द्धटद्दण्ण् ३०८०० १२००० ४२८००

ज्ञघ यादवप्रसाद घिमिरे ढडछठण्टज्ञद्दद्दद्द द्धटद्दण्ण् द्धटद्दण्ण् ३०८०० १२००० ४२८००

ज्ञद्ध शालिकराम घिमिरे ढडछज्ञज्ञछठटद्धद्ध टठद्दण्ण् टठद्दण्ण् ४४८०० १२००० ५६८००

ज्ञछ गगन घिमिरे ढडद्धज्ञण्टद्दण्छद्द ढठद्दण्ण् ढठद्दण्ण् ६४८०० १२००० ७६८००

ज्ञट वेदप्रसाद कोइराला ढडछज्ञण्ण्ठद्दद्दघ द्धटद्दण्ण् द्धटद्दण्ण् ३०८०० १२००० ४२८००

ज्ञठ रोमकान्त घिमिरे ढडछठण्द्दद्धद्धडद्ध द्धटद्दण्ण् द्धटद्दण्ण् ३०८०० १२००० ४२८००

ज्ञड हरिप्रसाद घिमिरे (५) ढडद्धज्ञडढढण्ज्ञद्द द्धटद्दण्ण् द्धटद्दण्ण् ३०८०० १२००० ४२८००

ज्ञढ ज्ञानेश्वर घिमिरे ढडद्धढज्ञटछठटद्द द्धटद्दण्ण् द्धटद्दण्ण् ३०८०० १२००० ४२८००

द्दण् तुलसा गैरे ढडद्धढछज्ञघण्छद्ध टठद्दण्ण् टठद्दण्ण् ४४८०० १२००० ५६८००

द्दज्ञ चोपनारायण घिमिरे ढडद्धघद्धण्ढडडठ द्धटद्दण्ण् द्धटद्दण्ण् ३०८०० १२००० ४२८००

द्दद्द लक्ष्मण पाण्डे ढडछठण्घज्ञघण्ण् द्धटद्दण्ण् द्धटद्दण्ण् ३०८०० १२००० ४२८००

द्दघ टेकराज अधिकारी ढडछज्ञण्ज्ञडण्टद्द द्धटद्दण्ण् द्धटद्दण्ण् ३०८०० १२००० ४२८००

द्दद्ध कृष्णप्रसाद गैरे ढडछठण्घडटघज्ञ द्धटद्दण्ण् द्धटद्दण्ण् ३०८०० १२००० ४२८००

द्दछ इन्द्रमणी गैरे ढडटण्घठद्दद्दघण् टठद्दण्ण् टठद्दण्ण् ४४८०० १२००० ५६८००

द्दट शालिकराम भट्टराई ढडद्धज्ञटघघटद्धठ घण्ण्ण्ण्ण् घण्ण्ण्ण्ण् २००००० १२००० २१२०००

द्दठ कृष्णप्रसाद घिमिरे ढडछज्ञज्ञडघछछछ टठद्दण्ण् टठद्दण्ण् ४४८०० ६००० ५०८००

द्दड खडानन्द घिमिरे ढडद्धघघण्टद्धडण् द्धटद्दण्ण् द्धटद्दण्ण् ३०८०० ४००० ३४८००

द्दढ शेषकान्त घिमिरे ढडछठण्टज्ञज्ञढड द्धघद्दण्ण् द्धघद्दण्ण् २८८०० १२००० ४०८००

घण् वासुदेव घिमिरे ढडद्धठण्ढद्दढठद्ध द्धटद्दण्ण् द्धटद्दण्ण् ३०८०० १०००० ४०८००

घज्ञ नारायण गैरे ढडद्धठण्ठठठछढ द्धटद्दण्ण् द्धटद्दण्ण् ३०८०० ५००० ३५८००

घद्द मीना पोख्रेल ढडद्धघद्धद्दज्ञघछछ द्धटद्दण्ण् द्धटद्दण्ण् ३०८०० १२००० ४२८००

घघ यमलाल घिमिरे ढडद्धठज्ञण्ढटढड ढद्दद्धण्ण् टण्ण्ण्ण् ६१६०० – ४००००

घद्ध शान्ता घिमिरे ढडद्धढद्दद्धढण्घण् द्धटद्दण्ण् द्धटद्दण्ण् ३०८०० १२००० ४२८००

घछ यमकली घिमिरे ढडद्धघद्दडठडठठ द्धटद्दण्ण् द्धटद्दण्ण् ३०८०० १२००० ४२८००

घट लक्ष्मी अधिकारी ढडद्धज्ञज्ञडढडछद्द टठद्दण्ण् टठद्दण्ण् ४४८०० १२००० ५६८००

घठ रामजी घिमिरे डछद्दढछद्दद्दठद्धठड ढठद्दण्ण् ढठद्दण्ण् ६४८०० १२००० ७६८००

घड निर्मला लामिछाने ढडछज्ञण्ठघठढघ घठद्दण्ण् घठद्दण्ण् २४८०० १२००० ३६८००

घढ हरि घिमिरे (८) ढडछठण्घद्दडघद्ध ज्ञछठडण्ण् ज्ञछठडण्ण् १०५२०० १२००० ११७२००

द्धण् जानकी पन्थ ढडद्धज्ञघटद्धण्डट ज्ञछठडण्ण् ज्ञछठडण्ण् १०५२०० १२००० ११७२००

द्धज्ञ लक्ष्मी बस्याल ढडद्धज्ञज्ञठढज्ञठण् ढठद्दण्ण् ढठद्दण्ण् ६४८०० १२००० ७६८००

द्धद्द मेघनाथ गैरे ढडद्धठज्ञद्दघछटज्ञ द्धटद्दण्ण् द्धटद्दण्ण् ३०८०० १२००० ४२८००

द्धघ पीताम्बर घिमिरे ढडछठण्घटठडठ द्धटद्दण्ण् द्धटद्दण्ण् ३०८०० १२००० ४२८००

द्धद्ध मणिराम घिमिरे ढडद्धज्ञज्ञटज्ञठढज्ञ ढण्ण्ण्ण् ढण्ण्ण्ण् ६०००० १२००० ७२०००

द्धछ लिलापति घिमिरे ढडद्धठघठडण्घद्द टण्ण्ण्ण् टण्ण्ण्ण् ४०००० १२००० ५२०००

द्धट लोकनाथ भट्टराई ढडद्धढज्ञद्धज्ञछटद्ध द्धटद्दण्ण् द्धटद्दण्ण् ३०८०० १२००० ४२८००

द्धठ नविना अधिकारी  ढडछज्ञण्द्दढघढढ द्धटद्दण्ण् द्धटद्दण्ण् ३०८०० १२००० ४२८००

द्धड गोपाल पौडेल ढडछठण्घठज्ञछद्ध द्धटद्दण्ण् द्धटद्दण्ण् ३०८०० १२००० ४२८००

द्धढ संगम खनाल ढडद्धघण्टद्दठठण् द्धटद्दण्ण् द्धटद्दण्ण् ३०८०० १२००० ४२८००

छण् उर्मिला घिमिरे (५) ढडद्धठण्डटटघज्ञ द्धटद्दण्ण् द्धटद्दण्ण् ३०८०० १२००० ४२८००

छज्ञ उमापति बेलबासे ढडद्धठद्धण्ण्ज्ञठठ घण्ण्ण्ण् घण्ण्ण्ण् २०००० १००० २१०००

छद्द यदुनाथ अधिकारी ढडद्धठद्दछज्ञघढड टण्ण्ण् टण्ण्ण् ४००० १२००० १६०००

छघ यमलाल पौडेल ढडछठण्द्दडण्ण्द्ध द्धटद्दण्ण् द्धटद्दण्ण् ३०८०० १२००० ४२८००

छद्ध भोजराज घिमिरे ढडछज्ञद्दद्दद्दघघढढ द्धटद्दण्ण् द्धटद्दण्ण् ३०८०० १२००० ४२८००

छछ दिनेश बेलबासे ढडछठण्घढद्धढठ द्धटद्दण्ण् द्धटद्दण्ण् ३०८०० ९००० ३९८००

छट भक्तबहादुर रेश्मी ढडद्धठण्टघढछड द्धटद्दण्ण् द्धटद्दण्ण् ३०८०० १२००० ४२८००

छठ गोविन्द घिमिरे (५) ढडद्धज्ञढज्ञज्ञज्ञद्धण् द्धटद्दण्ण् द्धटद्दण्ण् ३०८०० १२००० ४२८००

छड सिर्जना बेलबासे ढडद्धज्ञघडछद्धज्ञज्ञ द्धटद्दण्ण् द्धटद्दण्ण् ३०८०० १२००० ४२८००

छढ रोमकान्त गैरे ढडद्धठद्धण्छडघद्ध टठद्दण्ण् टठद्दण्ण् ४४८०० १२००० ५६८००

टण् रामबहादुर के.सी. ढडछज्ञण्ठठटछण् द्धटद्दण्ण् द्धटद्दण्ण् ३०८०० १२००० ४२८००

टज्ञ शान्ता के.सी. ढडद्धज्ञज्ञद्धडद्धद्धट द्धटद्दण्ण् द्धटद्दण्ण् ३०८०० १२००० ४२८००

टद्द ताराप्रसाद घिमिरे ढडछठघद्दद्धटद्ध घठद्दण्ण् घठद्दण्ण् २४८०० १२००० ३६८००

टघ नवराज घिमिरे ढडटडज्ञडद्धघण्ढ ढटण्ण्ण् ढटण्ण्ण् ६४००० १२००० ७६०००

टद्ध सुबोध सुवेदी ढडद्धढण्टछज्ञढद्ध द्धटद्दण्ण् द्धटद्दण्ण् ३०८०० १२००० ४२८००

टछ डोलाराम गैरे ९८४३४२१३५५ द्धटद्दण्ण् द्धटद्दण्ण् ३०८०० १२००० ४२८००

टट निर्मला गैरे ढडद्धघद्धद्दज्ञघघद्ध द्धटद्दण्ण् द्धटद्दण्ण् ३०८०० १२००० ४२८००

टठ कमला घिमिरे (ख) ढडद्धघण्ढद्धटछद्द टठद्दण्ण् टठद्दण्ण् ४४८०० १२००० ५६८००

टड नारायणप्रसाद अधिकारी ढडछठण्टटज्ञघण् द्धटद्दण्ण् द्धटद्दण्ण् ३०८०० ११००० ४१८००

टढ यशोदा घिमिरे (गैरे) ढडद्धद्धढछद्दठठछ द्धटद्दण्ण् – ३०८०० – –

ठण् भारता कोइराला ढडद्धठघण्ण्डठट द्धटद्दण्ण् द्धटद्दण्ण् ३०८०० १२००० ४२८००

ठज्ञ सिर्जना भुसाल ढडद्धढढढद्दछद्धढ टठद्दण्ण् टठद्दण्ण् ४४८०० १२००० ५६८००

ठद्द रामकुमारी घिमिरे ढडद्धढठज्ञठण्छज्ञ घण्ण्ण्ण् घण्ण्ण्ण् २०००० १२००० ३२०००

ठघ सुनिता भट्टराई ढडज्ञघद्धण्छण्द्दघ द्धटद्दण्ण् द्धटद्दण्ण् ३०८०० १२००० ४२८००

ठद्ध बिना घिमिरे ढडटण्घठद्दढटज्ञ घठद्दण्ण् घठद्दण्ण् २४८०० १२००० ३६८००

ठछ सफलता घिमिरे ढडज्ञघद्धण्छण्द्दघ ज्ञछठद्दण्ण् ज्ञछठद्दण्ण् १०४८०० १२००० ११६८००

ठट बाबुराम घिमिरे ढडद्धज्ञडढठढटठ द्धटद्दण्ण् द्धटद्दण्ण् ३०८०० १२००० ४२८००

ठठ भगवता घिमिरे ढडद्धज्ञडढठढटठ द्धटद्दण्ण् द्धटद्दण्ण् ३०८०० १२००० ४२८००

ठड गोविन्द घिमिरे (२) ढडछज्ञज्ञण्ज्ञछद्दठ टठद्दण्ण् टठद्दण्ण् ४४८०० १२००० ४८८००

ठढ पम्फा बेलबासे ढडद्धठज्ञद्दठछटण् द्धटद्दण्ण् द्धटद्दण्ण् ३०८०० १२००० ४२८००

डण् राजेन्द्रप्रकाश टन्डन ढडछज्ञण्घज्ञठघद्द घढण्ण्ण् घढण्ण्ण् २६००० ७००० ३३०००

डज्ञ राधा घिमिरे ढडण्ण्छज्ञद्धद्दटछ घठद्दण्ण् घठद्दण्ण् २४८०० १२००० ३६८००

डद्द हिमलाल घिमिरे ढडछठण्टज्ञघघण् टठद्दण्ण् टठद्दण्ण् ४४८०० १२००० ५६८००

डघ कृष्णा घिमिरे ढडछठण्ज्ञण्ढण्घ द्धटद्दण्ण् द्धटद्दण्ण् ३०८०० १२००० ४२८००

डद्ध रुचिता भट्टराई ढडद्धठद्दद्दडछघद्द टठद्दण्ण् टठद्दण्ण् ४४८०० १२००० ५६८००

डछ रोमकान्त भट्टराई (१) ढडछठण्टटज्ञद्दद्द टठद्दण्ण् टठद्दण्ण् ४४८०० १२००० ५६८००

डट सम्झना के.सी. ढडद्धढज्ञघद्धण्छट ढठद्दण्ण् ढठद्दण्ण् ६४८०० १२००० ७६८००

डठ रामप्रसाद न्यौपाने (८) ढडछठण्घघद्दज्ञट द्धटद्दण्ण् द्धटद्दण्ण् ३०८०० १०००० ४२८००

डड शकुन्तला गैरे ढडद्धठद्दछडण्द्धट घठद्दण्ण् घठद्दण्ण् २४८०० १२००० ३६८००

डढ माया गैरे ढडद्धठद्धण्छडघद्ध घठद्दण्ण् घठद्दण्ण् २४८०० १२००० ३६८००

ढण् रामप्रसाद घिमिरे ढडद्धठज्ञण्डद्धडज्ञ द्धघद्दण्ण् द्धघद्दण्ण् २८८०० ९००० ३७८००

ढज्ञ कृष्णप्रसाद न्यौपाने (३) ढडद्धठद्दघद्धडटट टठद्दण्ण् – ४४८०० – –

ढद्द रामप्रसाद न्यौपाने (३) ढडद्धठद्दघद्धडटट घठद्दण्ण् घठद्दण्ण् २४८०० १२००० ३६८००

ढघ नमुना आचार्य ढडछज्ञज्ञडडघण्ट ढण्ण्ण्ण् ढण्ण्ण्ण् ६०००० ६२००० १२२०००

ढद्ध गणेश गैरे ढडद्धठण्ठद्दद्दघट द्धटद्दण्ण् द्धटद्दण्ण् ३०८०० १२००० ४२८००

ढछ खिमानन्द बेलबासे ढडद्धठद्दछण्डठट द्धद्दटण्ण् द्धद्दटण्ण् २८४०० ९००० ३७४००

ढट रेनुकान्त घिमिरे ढडद्धठद्धद्दघडडद्द द्धटद्दण्ण् द्धटद्दण्ण् ३०८०० १२००० ४२८००

ढठ कृष्णप्रसाद घिमिरे (५) ढडछज्ञण्द्दद्धद्धडद्ध घण्ण्ण्ण् घण्ण्ण्ण् २०००० – २००००

ढड यज्ञमूर्ति अधिकारी ढडछठण्द्दढडडछ द्धटद्दण्ण् द्धटद्दण्ण् ३०८०० १२००० ४२८००

ढढ ध्रुवराज घिमिरे ढडछठण्घडटघद्द द्धटद्दण्ण् द्धटद्दण्ण् ३०८०० ३००० ३३८००

ज्ञण्ण् गिरिराज न्यौपाने ढडटठद्दछज्ञज्ञज्ञघ द्धटद्दण्ण् द्धटद्दण्ण् ३०८०० १२००० ४२८००

ज्ञण्ज्ञ नारायण पराजुली ढडटण्द्धडटढण्ढ टठद्दण्ण् टठद्दण्ण् ४४८०० १२००० ५६८००

ज्ञण्द्द आकृति घिमिरे डछद्दढछद्दद्दठद्धठड ढठद्दण्ण् ढठद्दण्ण् ६४८०० १२००० ७६८००

ज्ञण्घ हुमनाथ पौडेल ढडद्धढछज्ञघण्छद्ध टठद्दण्ण् टठद्दण्ण् ४४८०० १२००० ५६८००

ज्ञण्द्ध नेत्र पाण्डे ढडछज्ञद्दण्ज्ञण्घघ घण्ण्ण्ण्ण् घण्ण्ण्ण्ण् २००००० १२००० २१२०००

ज्ञण्छ प्रकाश घिमिरे ढडद्धठण्ढज्ञद्दद्धण् टठद्दण्ण् टठद्दण्ण् ४४८०० ४००० ४८८००

ज्ञण्ट अजय खत्री ढडटठण्घघठढघ ठटद्दण्ण् ठटद्दण्ण् ५०८०० १२००० ६२८००

ज्ञण्ठ मोतिलाल पोख्रेल ढडछज्ञण्ज्ञद्धद्दद्दज्ञ ज्ञद्दठद्दण्ण् ज्ञद्दठद्दण्ण् ८४८०० १२००० ९६८००

ज्ञण्ड अजय पोख्रेल ढडछज्ञण्ज्ञद्धद्दद्दज्ञ टठद्दण्ण् टठद्दण्ण् ४४८०० १२००० ५६८००

ज्ञण्ढ रिचा पोख्रेल ढडछज्ञण्ज्ञद्धद्दद्दज्ञ टठद्दण्ण् टठद्दण्ण् ४४८०० १२००० ५६८००

ज्ञज्ञण् देवराज घिमिरे ९८५१२०५६९५ ढद्दद्धण्ण् टण्ण्ण्ण् ६१६०० – ४००००

ज्ञज्ञज्ञ बिन्दु पोख्रेल ढडटण्द्दद्दद्धटठज्ञ द्धटद्दण्ण् द्धटद्दण्ण् ३०८०० ११००० ४१८००

ज्ञज्ञद्द कृष्णप्रसाद पोख्रेल ढडद्धघद्धठछडढज्ञ ठटद्दण्ण् ठटद्दण्ण् ५०८०० १२००० ६२८००

ज्ञज्ञघ जालबहादुर सारु ढडटठघण्ण्द्दडढ द्धटद्दण्ण् द्धटद्दण्ण् ३०८०० १२००० ४२८००

ज्ञज्ञद्ध महेश घिमिरे (प) ढडद्धढद्धठठटठज्ञ घज्ञद्दण्ण् घज्ञद्दण्ण् २०८०० १२००० ३२८००

ज्ञज्ञछ सीता घिमिरे ढडद्धठज्ञण्ढण्छछ ढद्दद्धण्ण् ढद्दद्धण्ण् ६१६०० १२००० ७३६००

ज्ञज्ञट महेश घिमिरे (म) ९८५१२०५६९५ द्धटद्दण्ण् – ३०८०० – –

ज्ञज्ञठ माधवप्रसाद भुसाल ढडछज्ञण्द्दटछघट ढठद्दण्ण् ढठद्दण्ण् ६४८०० १२००० ७६८००

ज्ञज्ञड माया भुसाल ढडछज्ञण्द्दटछघट टठद्दण्ण् टठद्दण्ण् ४४८०० १२००० ५६८००

ज्ञज्ञढ तिलकराम पन्थ ढडद्धघद्दढढज्ञघढ ठटद्दण्ण् ठटद्दण्ण् ५०८०० १२००० ६२८००

ज्ञद्दण् ओमप्रसाद अधिकारी ढडद्धठज्ञटज्ञद्धद्दज्ञ घज्ञद्दण्ण् घज्ञद्दण्ण् २०८०० १२००० ३२८००

ज्ञद्दज्ञ विजय खत्री ढडटठण्घघठढघ टज्ञद्दण्ण् टज्ञद्दण्ण् ४०८०० १२००० ५२८००

ज्ञद्दद्द दीपक खत्री ढडटठण्घघठढघ टज्ञद्दण्ण् टज्ञद्दण्ण् ४०८०० १२००० ५२८००

ज्ञद्दघ खुमराज घिमिरे ढडद्धढद्धघज्ञघठज्ञ द्धटद्दण्ण् द्धटद्दण्ण् ३०८०० १२००० ४२८००

ज्ञद्दद्ध शिवदेव पाण्डे ढडछज्ञद्दज्ञद्दद्दज्ञज्ञ ढठद्दण्ण् ढठद्दण्ण् ६४८०० १२००० ७६८००

ज्ञद्दछ विवेक पौडेल ढडद्धज्ञघडद्दठढद्ध घण्ण्ण्ण्ण् घण्ण्ण्ण्ण् २००००० १२००० २१२०००

ज्ञद्दट अच्युत गौतम ढडछज्ञज्ञद्दछघछठ ठटद्दण्ण् ठटद्दण्ण् ५०८०० १२००० ६२८००

ज्ञद्दठ रेवतीप्रसाद भुसाल ढडद्धज्ञछछद्धज्ञद्दछ ठटद्दण्ण् ठटद्दण्ण् ५०८०० १२००० ६२८००

ज्ञद्दड राजेन्द्र भट्टराई ढडछज्ञण्छद्दछघट ठटद्दण्ण् ठटद्दण्ण् ५०८०० १२००० ६२८००

ज्ञद्दढ सीता पराजुली ढडछज्ञण्डद्धद्धठढ घण्ण्ण्ण्ण् घण्ण्ण्ण्ण् २००००० १२००० २१२०००

ज्ञघण् नारायणबहादुर बस्नेत ढडछज्ञण्द्दज्ञठघठ द्धटद्दण्ण् द्धटद्दण्ण् ३०८०० १०००० ४०८००

ज्ञघज्ञ इन्द्रबहादुर जिसी ढडद्धघद्धद्धडज्ञठछ घढण्ण्ण् घढण्ण्ण् २६००० ८००० ३४०००

ज्ञघद्द तोयानारायण आचार्य द्धघडज्ञज्ञठद्ध ठटद्दण्ण् ठटद्दण्ण् ५०८०० १२००० ६२८००

ज्ञघघ भिमप्रसाद पौडेल ढडछठण्द्दटछण्ढ ढठद्दण्ण् ढठद्दण्ण् ६४८०० १२००० ७६८००

ज्ञघद्ध हरिप्रसाद पाण्डे (क) ढडछज्ञज्ञद्धडघद्दघ ठटद्दण्ण् ठटद्दण्ण् ५०८०० १२००० ६२८००

ज्ञघछ डा. रिशिकेशव भुसाल ढडछटण्द्धण्द्दद्दद्द ठटद्दण्ण् ठटद्दण्ण् ५०८०० १२००० ६२८००

ज्ञघट खगेश्वर पौडेल ढडछठण्घठज्ञछद्ध द्धटद्दण्ण् द्धटद्दण्ण् ३०८०० १२००० ४२८००

ज्ञघठ सिलु अर्याल ढडछज्ञण्डटछछछ ठटद्दण्ण् ठटद्दण्ण् ५०८०० १२००० ६२८००

ज्ञघड यमलाल पाण्डे ढडटज्ञज्ञघज्ञण्द्दढ टठद्दण्ण् टठद्दण्ण् ४४८०० १२००० ५६८००

ज्ञघढ पार्वता पाण्डे ढडटज्ञज्ञघज्ञण्द्दढ टठद्दण्ण् टठद्दण्ण् ४४८०० १२००० ५६८००

ज्ञद्धण् मधुसुदन अधिकारी ढडद्धज्ञण्डज्ञछडछ टढण्ण्ण् टढण्ण्ण् ४६००० १२००० ५८०००

ज्ञद्धज्ञ नरहरि जि.सी. ढडद्धठद्दद्दघज्ञज्ञण् टढण्ण्ण् टढण्ण्ण् ४६००० १२००० ५८०००

ज्ञद्धद्द अर्जुन खनाल ढडद्धज्ञघज्ञडद्दघघ द्दद्धण्ण्ण् द्दद्धण्ण्ण् १६००० – १६०००

ज्ञद्धघ मीनराज अधिकारी ढडद्धज्ञज्ञछछढघघ ठटद्दण्ण् ठटद्दण्ण् ५०८०० १२००० ६२८००

ज्ञद्धद्ध दीपक गौतम ढडद्धज्ञठटण्घज्ञड ठटद्दण्ण् ठटद्दण्ण् ५०८०० १२००० ६२८००

ज्ञद्धछ हरिप्रसाद पाण्डे (ख) ढडद्धज्ञछद्दघठठद्ध ढठद्दण्ण् ढठद्दण्ण् ६४८०० १२००० ७६८००

ज्ञद्धट गगन अधिकारी ढडण्घज्ञज्ञछण्द्धज्ञ ठटद्दण्ण् ठटद्दण्ण् ५०८०० १२००० ६२८००

ज्ञद्धठ रिता भुसाल ढडछज्ञज्ञढद्दण्छढ घढण्ण्ण् घढण्ण्ण् २६००० ४००० ३००००

ज्ञद्धड सिद्धान्त पाण्डे ढडछज्ञद्दज्ञद्दद्दज्ञज्ञ घठद्दण्ण् घठद्दण्ण् २४८०० १२००० ३६८००

ज्ञद्धढ सम्पदा घिमिरे ढडद्धज्ञघटद्धण्डट ज्ञछठद्दण्ण् ज्ञछठद्दण्ण् १०४८०० १२००० ११६८००

ज्ञछण् संस्कार घिमिरे ढडद्धज्ञघटद्धण्डढट ज्ञछठद्दण्ण् ज्ञछठद्दण्ण् १०४८०० १२००० ११६८००

ज्ञछज्ञ पुष्पा भुसाल ढडछज्ञद्दज्ञद्दद्दज्ञज्ञ टठद्दण्ण् टठद्दण्ण् ४४८०० १२००० ५६८००

ज्ञछद्द कुन्ता पौडेल ढडछठण्घठज्ञछद्ध द्धटद्दण्ण् द्धटद्दण्ण् ३०८०० १२००० ४२८००

ज्ञछघ हिमलाल पौडेल ढडछठण्टज्ञघद्दद्ध द्धटद्दण्ण् द्धटद्दण्ण् ३०८०० १२००० ४२८००

ज्ञछद्ध भविश्वर घिमिरे (१) ढडछठण्टद्दद्दछछ घठद्दण्ण् घठद्दण्ण् २४८०० १२००० ३६८००

ज्ञछछ गिरिराज घिमिरे ढडटठडद्दघछछछ द्धटद्दण्ण् द्धटद्दण्ण् ३०८०० १२००० ४२८००

ज्ञछट बिमला घिमिरे ढडटठडद्दघछछछ द्धटद्दण्ण् द्धटद्दण्ण् ३०८०० १२००० ४२८००

ज्ञछठ देवी भुसाल ढडद्धज्ञछडण्ढण्ट डद्धण्ण्ण् डद्धण्ण्ण् ५६००० १२००० ६८०००

ज्ञछड नवीन गौतम ढडछज्ञज्ञढघठघद्द टढण्ण्ण् टढण्ण्ण् ४६००० १२००० ५८०००

ज्ञछढ पार्वतीकुमारी घिमिरे ढडछज्ञज्ञटछज्ञढढ घढण्ण्ण् घढण्ण्ण् २६००० १२००० ३८०००

ज्ञटण् डा. मुक्तिराम श्रेष्ठ ढडछज्ञण्ण्द्धठढज्ञ ढठद्दण्ण् ढठद्दण्ण् ६४८०० १२००० ७६८००

ज्ञटज्ञ नवराज गौतम ढडद्धज्ञद्धज्ञद्दटद्धज्ञ घज्ञद्दण्ण् घज्ञद्दण्ण् २०८०० ६००० २६८००

ज्ञटद्द द्रोणाचार्य पराजुली ढडद्धज्ञण्द्दढज्ञछढ घज्ञद्दण्ण् घज्ञद्दण्ण् २०८०० ७००० २७८००

ज्ञटघ मीनबहादुर घिमिरे ढडद्धज्ञद्धडद्दठछण् ठटद्दण्ण् ठटद्दण्ण् ५०८०० १२००० ६२८००

ज्ञटद्ध हिकमतबहादुर बस्नेत ढडद्धज्ञठठज्ञद्दद्धद्ध घण्ण्ण्ण् घण्ण्ण्ण् २०००० – २००००

ज्ञटछ नारायणप्रसाद घिमिरे ढडटण्ढज्ञद्धण्द्धट घठद्दण्ण् घठद्दण्ण् २४८०० १२००० ३६८००

ज्ञटट आकृति पाण्डे ढडटज्ञज्ञघज्ञण्द्दढ घठद्दण्ण् घठद्दण्ण् २४८०० १२००० ३६८००

ज्ञटठ सन्तोष नेपाली ढडटज्ञज्ञघज्ञण्द्दढ द्दद्दद्दण्ण् द्दद्दद्दण्ण् १४८०० १२००० २६८००

ज्ञटड सरोज घिमिरे ढडटण्ढज्ञद्धण्द्धट घठद्दण्ण् घठद्दण्ण् २४८०० १२००० ३६८००

ज्ञटढ संंगिता पोख्रेल ढडछज्ञण्ज्ञद्धद्दद्दज्ञ टठद्दण्ण् टठद्दण्ण् ४४८०० १२००० ५६८००

ज्ञठण् बाबुराम पराजुली ढडछज्ञण्छद्धण्ड टण्ण्ण्ण् टण्ण्ण्ण् ४०००० १२००० ५२०००

ज्ञठज्ञ हरि घिमिरे (५ क) ढडछज्ञज्ञछठटद्धद्ध ज्ञघद्दण्ण् ज्ञघद्दण्ण् ८८०० १२००० २०८००

ज्ञठद्द विष्णुबहादुर सिंह ढडछज्ञण्द्दज्ञडण्ढ टठद्दण्ण् टठद्दण्ण् ४४८०० १२००० ५६८००

ज्ञठघ पीताम्बर गौतम ढडद्धज्ञछण्टघछण् घठद्दण्ण् घठद्दण्ण् २४८०० १२००० ३६८००

ज्ञठद्ध सप्तराज गौतम ढडद्धज्ञछण्टघछण् घठद्दण्ण् घठद्दण्ण् २४८०० १२००० ३६८००

ज्ञठछ कविता पौडेल ढडद्धज्ञछण्टघछण् घठद्दण्ण् घठद्दण्ण् २४८०० १२००० ३६८००

ज्ञठट कमला अर्याल ढडद्धढद्धघज्ञघठज्ञ घठद्दण्ण् घठद्दण्ण् २४८०० १२००० ३६८००

ज्ञठठ खेमराज  ओझा ढडछज्ञज्ञद्धटण्द्दछ घठद्दण्ण् घठद्दण्ण् २४८०० १२००० ३६८००

ज्ञठड दिनमणि पाण्डे ढडद्धज्ञछण्घठठद्ध द्दद्दद्दण्ण् द्दद्दद्दण्ण् १४८०० १२००० २६८००

ज्ञठढ जानुका भुसाल ढडछटण्द्धण्द्दद्दद्द टठद्दण्ण् टठद्दण्ण् ४४८०० १२००० ५६८००

ज्ञडण् विद्वान पौडेल ढडण्ण्छज्ञद्धद्दटछ द्दद्दद्दण्ण् द्दद्दद्दण्ण् १४८०० १२००० २६८००

ज्ञडज्ञ प्रमिला घर्ती मगर ढडज्ञण्ज्ञण्ज्ञज्ञण्ज्ञ घठद्दण्ण् घठद्दण्ण् २४८०० १२००० ३६८००

ज्ञडद्द आर्यन अधिकारी ढडछज्ञज्ञण्छडज्ञठ द्दछद्दण्ण् द्दछद्दण्ण् १६८०० १२००० २८८००

ज्ञडघ बबिता घिमिरे ढडद्धठज्ञटज्ञद्धद्दज्ञ घठद्दण्ण् घठद्दण्ण् २४८०० ८००० ३२८००

ज्ञडद्ध सरला खरेल ढडद्धज्ञद्दटटघढज्ञ ढण्ण्ण्ण् ढण्ण्ण्ण् ६०००० १२००० ७२०००

ज्ञडछ माया पाण्डे ढडद्धज्ञठद्धछठछट घठद्दण्ण् घठद्दण्ण् २४८०० १२००० ३६८००

ज्ञडट महेन्द्रप्रसाद अधिकारी ढडछज्ञण्ण्द्दद्धडज्ञ घठद्दण्ण् घठद्दण्ण् २४८०० १२००० ३६८००

ज्ञडठ बेनबहादुर वि.क ढडछज्ञज्ञण्छडज्ञठ घठद्दण्ण् घठद्दण्ण् २४८०० १२००० ३६८००

ज्ञडड निरज चौहान ढडज्ञद्दढछद्धठद्धट ज्ञघद्दण्ण् ज्ञघद्दण्ण् ८८०० १२००० २०८००

ज्ञडढ नरबहादुर कार्की ढडद्धज्ञघटटढद्धट घण्ण्ण्ण्ण् घण्ण्ण्ण्ण् २००००० १२००० २१२०००

ज्ञढण् कल्पना भेटवाल ढडद्धज्ञण्ज्ञटघद्दण् टठद्दण्ण् टठद्दण्ण् ४४८०० १२००० ५६८००

ज्ञढज्ञ राम घर्ति मगर ढडज्ञण्ज्ञण्ज्ञज्ञण्ज्ञ छद्दद्दण्ण् छद्दद्दण्ण् ३४८०० १२००० ४६८००

ज्ञढद्द लक्ष्मण पन्थी ढडछज्ञण्ज्ञछछछघ ज्ञघद्दण्ण् ज्ञघद्दण्ण् ८८०० १२००० २०८००

ज्ञढघ विष्णु पन्थ ढडद्धज्ञडढछटटछ घठद्दण्ण् घठद्दण्ण् २४८०० १२००० ३६८००

ज्ञढद्ध कमलकुमार खत्री ढडद्धज्ञद्दटढज्ञछघ ज्ञघद्दण्ण् ज्ञघद्दण्ण् ८८०० १२००० २०८००

ज्ञढछ विष्णुप्रसाद गौतम ढडद्धज्ञछद्दछद्दज्ञद्ध ठघद्दण्ण् ठघद्दण्ण् ४८८०० १२००० ६०८००

ज्ञढट गोपाल भट्टराई ढडण्डघढण्ठज्ञठ द्धढद्दण्ण् द्धढद्दण्ण् ३२८०० १२००० ४४८००

ज्ञढठ पुष्पा भुसाल गौतम ढडद्धज्ञद्दछछछद्धछ टठद्दण्ण् टठद्दण्ण् ४४८०० ४००० ४८८००

ज्ञढड सीता पान्डे ढडद्धठण्ठटछछछ टण्ण्ण्ण् टण्ण्ण्ण् ४०००० ३००० ४३०००

ज्ञढढ रत्ना थापा ढडण्घण्द्दण्द्धज्ञद्ध ज्ञघद्दण्ण् ज्ञघद्दण्ण् ८८०० ६००० १४८००

द्दण्ण् कौशिला घिमिरे ढडद्धठण्ण्ढण्छठ घठद्दण्ण् घठद्दण्ण् २४८०० १२००० ३६८००

द्दण्ज्ञ तारा अधिकारी ढडद्धज्ञज्ञटद्दद्धद्दछ घठद्दण्ण् घठद्दण्ण् २४८०० १२००० ३६८००

द्दण्द्द गंगा भट्टराई ढडज्ञघछठटद्दडद्द टठद्दण्ण् टठद्दण्ण् ४४८०० १२००० ४८८००

द्दण्घ गुप्ता काफ्ले ढडछज्ञज्ञण्ण्द्धढट ज्ञघद्दण्ण् ज्ञघद्दण्ण् ८८०० १२००० २०८००

द्दण्द्ध गिरिराज बन्जाडे ढडद्धटठज्ञण्द्धढढ घठद्दण्ण् घठद्दण्ण् २४८०० १२००० ३६८००

द्दण्छ गिता रायमाझी ढडटज्ञढठडण्ण्द्ध ढठद्दण्ण् ढठद्दण्ण् ६४८०० १२००० ७६८००

द्दण्ट करुणा पन्त ढडछज्ञण्ढढघडण् घठद्दण्ण् घठद्दण्ण् २४८०० १२००० ३६८००

द्दण्ठ राकेशकुमार लामा ढडछज्ञण्ढढघडण् घठद्दण्ण् घठद्दण्ण् २४८०० १२००० ३६८००

द्दण्ड नवराज पाण्डे ढडछज्ञज्ञछठज्ञद्दद्ध घठद्दण्ण् घठद्दण्ण् २४८०० १२००० ३६८००

द्दण्ढ केशव गौतम ढडद्धज्ञद्धछठछद्दद्ध टठद्दण्ण् टठद्दण्ण् ४४८०० १२००० ५६८००

द्दज्ञण् भगवता ज्ञवाली ढडज्ञटटठज्ञडढड टठद्दण्ण् टठद्दण्ण् ४४८०० १२००० ५६८००

द्दज्ञज्ञ आरफ अधिकारी ढडछज्ञज्ञण्छडज्ञठ घठद्दण्ण् घठद्दण्ण् २४८०० १२००० ३६८००

द्दज्ञद्द कमलप्रसाद काफ्ले ढडज्ञज्ञण्ण्द्धढट ढठद्दण्ण् ढठद्दण्ण् ६४८०० १२००० ७६८००

द्दज्ञघ इन्दुकान्त घिमिरे ढडद्धज्ञटढद्धद्धद्धद्ध ज्ञघद्दण्ण् ज्ञघद्दण्ण् ८८०० १२००० २०८००

द्दज्ञद्ध भिष्मकान्त घिमिरे ढडद्धज्ञद्दटछढण्ट घठद्दण्ण् घठद्दण्ण् २४८०० १२००० ३६८००

द्दज्ञछ भुमादेवी शर्मा ९८४१८१२३०६ ज्ञघद्दण्ण् ज्ञघद्दण्ण् ८८०० १०००० २०८००

द्दज्ञट मनकुमारी कार्की ढडद्धज्ञघटटढद्धट ढठद्दण्ण् ढठद्दण्ण् ६४८०० १२००० ७६८००

द्दज्ञठ ईश्वर पौडेल ढडद्धज्ञडद्दडद्धण्छ टठद्दण्ण् टठद्दण्ण् ४४८०० १२००० ५६८००

द्दज्ञड पवित्राकुमारी शर्मा ढडद्धज्ञद्धछज्ञढण्ढ ज्ञघद्दण्ण् ज्ञघद्दण्ण् ८८०० १२००० २०८००

द्दज्ञढ झविलाल घिमिरे ढडद्धठण्ण्ढण्छठ घठद्दण्ण् घठद्दण्ण् २४८०० १२००० ३६८००

द्दद्दण् रमेश खनाल ढडद्धज्ञद्दडडज्ञटठ ज्ञघद्दण्ण् ज्ञघद्दण्ण् ८८०० १२००० २०८००

द्दद्दज्ञ महेश श्रेष्ठ ढडछज्ञण्ण्ज्ञज्ञज्ञज्ञ टठद्दण्ण् टठद्दण्ण् ४४८०० १२००० ५६८००

द्दद्दद्द गिरिराज भट्टराई ढडछज्ञण्ठद्दटढज्ञ घठद्दण्ण् घठद्दण्ण् २४८०० १२००० ३६८००

द्दद्दघ कमला पोख्रेल ढडटज्ञद्धद्धठडण्छ ज्ञघद्दण्ण् ज्ञघद्दण्ण् ८८०० १२००० २०८००

द्दद्दद्ध डा. रामबहादुर वि.सी. ढडछज्ञज्ञडज्ञटटद्द टठद्दण्ण् टठद्दण्ण् ४४८०० १२००० ५६८००

द्दद्दछ कृष्णप्रसाद घिमिरे ९८४७०५६८३१ ज्ञघद्दण्ण् ज्ञघद्दण्ण् ८८०० १२००० २०८००

द्दद्दट विना शर्मा ढडद्धज्ञडढछटटछ द्दद्दद्दण्ण् द्दद्दद्दण्ण् १४८०० १२००० २६८००

द्दद्दठ यादव पोख्रेल ९८४९०८२८९१ टठद्दण्ण् टठद्दण्ण् ४४८०० १२००० ५६८००

द्दद्दड सुभाष पाण्डे ढडद्धघडण्ठघडण् ज्ञघद्दण्ण् ज्ञघद्दण्ण् ८८०० १२००० २०८००

द्दद्दढ डाँसुराम घिमिरे ढडद्धढद्दद्धढण्घण् घठद्दण्ण् घठद्दण्ण् २४८०० १२००० ३६८००

द्दघण् मिलनचन्द्र खनाल ढडद्धज्ञद्धद्दटज्ञण्ज्ञ ज्ञघद्दण्ण् ज्ञघद्दण्ण् ८८०० १२००० २०८००

द्दघज्ञ तानबहादुर सारु ढडद्धघडटण्टघड द्धटद्दण्ण् द्धटद्दण्ण् ३०८०० १२००० ४२८००

द्दघद्द दुर्गाप्रसाद भट्टराई ढडद्धठज्ञटद्धघद्दद्ध ज्ञद्दण्ण्ण् ज्ञद्दण्ण्ण् ८००० १२००० २००००

द्दघघ बिनिराम लामिछाने ढडटठद्धघटडज्ञघ घण्ण्ण्ण् घण्ण्ण्ण् २०००० १२००० ३२०००

द्दघद्ध श्रीधर न्यौपाने ९८४१४८११७४ ढण्ण्ण्ण् ढण्ण्ण्ण् ६०००० १२००० ७२०००

द्दघछ निशिमा आचार्य ढडद्धज्ञटटछघद्दड टण्ण्ण्ण् टण्ण्ण्ण् ४०००० १२००० ५२०००

द्दघट पशुपति घिमिरे ९८४४७०४२९३ घण्ण्ण्ण् घण्ण्ण्ण् २०००० १२००० ३२०००

द्दघठ तुल्सीमाया लामा ९८५१०९९३८० घण्ण्ण्ण् घण्ण्ण्ण् २०००० १२००० ३२०००

द्दघड पदम भट्टराई ९८५११३२८०८ घण्ण्ण्ण् घण्ण्ण्ण् २०००० १२००० ३२०००

द्दघढ माया भट्टराई ९८५११३२८०८ घण्ण्ण्ण् घण्ण्ण्ण् २०००० १२००० ३२०००

द्दद्धण् निलुकुमारी शाह ९८४१३४७६४५ ढण्ण्ण्ण् ढण्ण्ण्ण् ६०००० १२००० ७२०००

द्दद्धज्ञ विजय वाइवा ९८६०८१६८४३ टण्ण्ण् टण्ण्ण् ४००० १२००० १६०००

द्दद्धद्द मात्रिका निरौला ९७५१०१०१३२ घण्ण्ण्ण् – २६००० – –

द्दद्धघ पुष्पराज भट्टराई ९७५१०३४१६३ घण्ण्ण्ण् – २६००० – –

द्दद्धद्ध बिनबहादुर सारु ९८२३३२४८९९ टण्ण्ण्ण् टण्ण्ण्ण् ४०००० १२००० ५२०००

द्दद्धछ लालमणी लामिछाने ९८५१०९६७९३ टण्ण्ण्ण् टण्ण्ण्ण् ४०००० १२००० ५२०००

द्दद्धट शालिकराम अधिकारी ९८५१०६२३३८ टण्ण्ण्ण् टण्ण्ण्ण् ४०००० १२००० ५२०००

द्दद्धठ राधा अधिकारी ९८४९०८५४७७ टण्ण्ण्ण् टण्ण्ण्ण् ४०००० १२००० ५२०००

द्दद्धड बेनुका गुरुङ ९८५१२११११२ ज्ञद्दण्ण्ण् ज्ञद्दण्ण्ण् ८००० ७००० १५०००

द्दद्धढ गोमा अधिकारी ९८४७१८२१३७ टण्ण्ण्ण् टण्ण्ण्ण् ४०००० १२००० ५२०००

द्दछण् राधा भट्टराई ९८६७१८५०९९ टण्ण्ण्ण् टण्ण्ण्ण् ४०००० १२००० ५२०००

द्दछज्ञ नारायण अधिकारी (ख) ९८६७०००५६७ ज्ञद्दण्ण्ण् ज्ञद्दण्ण्ण् ८००० १२००० २००००

द्दछद्द अशोक अधिकारी ९८६१४८१४०० घण्ण्ण्ण् घण्ण्ण्ण् २०००० १२००० २९०००

द्दछघ सिता पन्थी ९८५१०६५०७९ टण्ण्ण्ण् टण्ण्ण्ण् ४०००० १२००० ५२०००

द्दछद्ध तेज बहादुर पन्थी ९८५१०६५०७९ टण्ण्ण्ण् टण्ण्ण्ण् ४०००० १२००० ५२०००

द्दछछ इन्द्र खनाल ९८५१०९३२२३ ढण्ण्ण्ण् ढण्ण्ण्ण् ६०००० १२००० ७२०००

द्दछट कमलकुमार टन्डन ९८५१२२६९२८ टण्ण्ण्ण् टण्ण्ण्ण् ४०००० १२००० ५२०००

द्दछठ अनिशा मगर ९८५१०४३७४५ टण्ण्ण्ण् टण्ण्ण्ण् ४०००० १२००० ५२०००

द्दछड साबित्री पान्डे ९८५११५७१२४ घण्ण्ण्ण् घण्ण्ण्ण् २०००० १२००० ३२०००

द्दछढ नारायण न्यौपाने ९८४१४८११७४ घण्ण्ण्ण् घण्ण्ण्ण् २०००० १२००० ३२०००

द्दटण् रबिना अधिकारी ९८४००२२३२९ टण्ण्ण् टण्ण्ण् ४००० १५००० १९०००

द्दटज्ञ शिवहरि गैरे ९८४७३५२९६० घण्ण्ण्ण् घण्ण्ण्ण् २०००० १२००० ३२०००

द्दटद्द पवन गौतम ९८४१५७५६२२ टण्ण्ण्ण् टण्ण्ण्ण् ४०००० १२००० ५२०००

द्दटघ सावित्रा लामिछाने ९८४९७११७६४ टण्ण्ण् टण्ण्ण् ४००० १२००० १६०००

द्दटद्ध हेमन्तकुमार थापा ९८५८०५०१११ घण्ण्ण्ण् घण्ण्ण्ण् २०००० १२००० ३२०००

द्दटछ रमेश अधिकारी ९८५१०४५६७२ घण्ण्ण्ण् घण्ण्ण्ण् २०००० १२००० ३२०००

द्दटट शम्भु घिमिरे ९८४११३७२५० घण्ण्ण्ण् घण्ण्ण्ण् २०००० १२००० ३२०००

द्दटठ प्रा.डा. मोहनप्रसाद पन्थी ९८५१११२४४० ज्ञद्दण्ण्ण्ण् ज्ञद्दण्ण्ण्ण् ८०००० १२००० ९२०००

द्दटड रामचन्द्र भुसाल ९८५१०१९९१७ ज्ञद्दण्ण्ण् ज्ञद्दण्ण्ण् ८००० १२००० २००००

द्दटढ शान्ता भुसाल ९८५१०१९९१७ ज्ञद्दण्ण्ण् ज्ञद्दण्ण्ण् ८००० १२००० २००००

द्दठण् विजय पोख्रेल ९८५१०९६८४४ टण्ण्ण्ण् टण्ण्ण्ण् ४०००० १२००० ५२०००

द्दठज्ञ मुकन्द  रिजाल          ९८५१०७१३०७ टण्ण्ण्ण् टण्ण्ण्ण् ४०००० १२००० ५२०००

द्दठद्द रश्मि बस्याल ९८५७०३३३०१ घण्ण्ण्ण् घण्ण्ण्ण् २०००० १२००० ३२०००

द्दठघ रोजिना दाहाल ९८१३३३०७३४० घण्ण्ण्ण् घण्ण्ण्ण् २०००० १२००० ३२०००

द्दठद्ध पुर्णिमासिंह छेत्री ९८४१८२०९५९ घण्ण्ण्ण् घण्ण्ण्ण् २०००० १२००० ३२०००

द्दठछ विष्णु केसी ९८४०३५२०४६ टण्ण्ण् टण्ण्ण् ४००० १२००० १६०००

द्दठट राधिका बन्जारा ९८४१७७१२४५ ज्ञण्डण्ण् ज्ञण्डण्ण् ७२०० १२००० १९२००

द्दठठ मोहनकृष्ण गुरुङ ९८५१०९५५१३ टण्ण्ण् टण्ण्ण् ४००० १२००० १६०००

द्दठड विनोद पाण्डे ९८६१२४८३०३ टण्ण्ण्ण् टण्ण्ण्ण् ४०००० १२००० ५२०००

द्दठढ सागर गौतम ९८६०४६१०३५ घण्ण्ण्ण् घण्ण्ण्ण् २०००० १२००० ३२०००

द्दडण् भीमार्जुन बन्जाडे ९८५१०४७४४८ टण्ण्ण् टण्ण्ण् ४००० १२००० १६०००

द्दडज्ञ मिना लामिछाने ९८६७४३६८१३ टण्ण्ण् टण्ण्ण् ४००० १२००० १६०००

द्दडद्द अमृता न्यौपाने ९८६३८५९६१० घण्ण्ण्ण् घण्ण्ण्ण् २०००० १२००० ३२०००

द्दडघ मोहन घिमिरे ९८५१०१४५६२ टण्ण्ण्ण् टण्ण्ण्ण् ४०००० १२००० ५२०००

द्दडद्ध नरहरि लामिछाने ९८५११००८३० टण्ण्ण्ण् टण्ण्ण्ण् ४०००० १२००० ५२०००

द्दडछ रामबहादुर टन्डन ९८४१६९७६१९ घण्ण्ण्ण् घण्ण्ण्ण् २०००० १२००० ३२०००

द्दडट विकास भुसाल ९८५१०३९२२८ घण्ण्ण्ण् घण्ण्ण्ण् २०००० १२००० ३२०००

द्दडठ राधिका आचार्य ९८६६४०१८५८७ घण्ण्ण्ण् घण्ण्ण्ण् २०००० १२००० ३२०००

द्दडड बाबुराम पोखरेल ९८५१०९५७७५ टण्ण्ण् टण्ण्ण् ४००० १२००० १६०००

द्दडढ रामहरि सुवेदी ९८४१८८४६०७ घण्ण्ण्ण् घण्ण्ण्ण् २०००० १२००० ३२०००

द्दढण् पुष्पकुमारी गिरी ९८५८०६२५५५ घण्ण्ण्ण् घण्ण्ण्ण् २०००० १२००० ३२०००

द्दढज्ञ नवीन अधिकारी ९८१६४८५५४९ – घण्ण्ण्ण् – द्दण्ण्ण्ण् २००००

द्दढद्द प्रविना पराजुली ९८५१०८४४७९ – टण्ण्ण् – ४००० ४०००

द्दढघ प्रा. डा. देवबहादुर खड्का ९८४१६८९७०२ – टण्ण्ण् – ४००० ४०००

द्दढद्ध प्रा. डा. माधवराज गौतम ९७४१०३७००९ – टण्ण्ण्ण् – ४०००० ४००००

द्दढछ शिवलाल न्यौपाने ९८५१०४१३७९ – टण्ण्ण् – ४००० ४०००

द्दढट भविश्वर भुसाल ९८४१९१३४४९ – टण्ण्ण् – ४००० ४०००

द्दढठ स्मृतिका मरासिनी ९८४७११४६३६ – ज्ञछण्ण्ण्ण् – १००००० १०००००

द्दढड कोपिला पौडेल ९८५१२२९०३३ – टण्ण्ण्ण् – ४०००० ४००००

द्दढढ पदम खनाल ९८४१५०३७७४ – घण्ण्ण्ण् – २०००० २००००

घण्ण् पोष्ट बहादुर के.सी. ९८५६०३३१२५ – घण्ण्ण्ण् – २०००० २००००

घण्ज्ञ कविराज गौतम ९८४७०८७६०३ – घण्ण्ण्ण् – २०००० २००००

घण्द्द करुणा गौतम ९८४१६७१५१५ – घण्ण्ण्ण् – २०००० २००००

घण्घ पूजा गौतम ढडद्धज्ञछद्दछद्दज्ञद्ध – घण्ण्ण्ण् – २०००० २००००

घण्द्ध खगेश्वर बन्जाडे ढडद्धद्धठटज्ञद्दडण् – घण्ण्ण्ण् – २०००० २००००

घण्छ गीता गौतम ढडद्धठण्डडज्ञद्दघ – घण्ण्ण्ण् – २०००० २००००

  ज्ञटठद्दटद्दण्ण् १६९४५८०० ११६२८०० ३६७१००० १४८३३८००

 

 

        

 

१०. सूचनामूलक प्रकाशनको थालनी

आ.व. २०७२÷०७३ देखि भित्रेपात्रोकोे प्रकाशनबाट संस्था गतिविधिको सूचना प्रवाह गरिएकोमा आ.व.२०७४÷०७५ मा धान्याञ्चल दर्पण प्रकाशित गरी संस्थाको गरिमालाई उँचो बनाएको सर्वत्र महसुस भएको सन्दर्भमा आगामी वर्षहरूमा पनि स्मारिका, ीभबाभित, गोजी पात्रो, डायरीका माध्यमबाट उक्त कार्यक्रमलाई निरन्तरता दिइने छ । 

११. कार्यालय व्यवस्थापन 

कार्यालय व्यवस्थापनलाई समय सापेक्ष बनाई ऋयचउयचबतभ ऋगतिगचभ को रूपमा विकसित गर्ने काम अगाडि बढिसकेको छ । संस्थालाई व्यवस्थित र प्रतिस्पर्धी बनाउनका लागि आगामी वर्ष थप दक्ष कर्मचारीको व्यवस्था गरिने छ । 

१२. सदस्य लक्षित अन्य प्रवद्र्धनात्मक कार्यक्रमहरू

क) सामाजिक सेवा कोषको थालनी 

कर्जा लगानीमा प्रत्येक व्यक्तिबाट सुरुमा आ.व. ०७२÷०७३ मा रु. १०० लिई सुरु गरिएको सामाजिक सेवा कोष ०७३÷०७४ मा परिमार्जन गरि २०० पु¥याइएकोमा त्यसलाई छुट्टै कोषको व्यवस्था गरी भविष्यमा सेयर धनीको सन्ततिलाई आइपर्ने कडा रोग, प्रसुति, प्राकृतिक प्रलय जस्ता शीर्षकमा खर्च गरिनुका साथै सोको दायरालाई बृहत् बनाइ अगाडि बढिने छ । 

ख) स्वास्थ्य शिविर

स्वास्थ्य सम्बन्धी विशेषज्ञ डाक्टरसँग परामर्श गरी शिविर सञ्चालन गर्ने लक्ष ०७४÷०७५मा लिएकोमा उक्त कार्यक्रम राष्ट्रिय सहकारी दिवसको अवसरमा उत्साहजनक रूपमा सम्पन्न गरिएको र आगामी वर्षसमेत उक्त कार्यक्रमलाई निरन्तरता दिइने छ । 

ग) जेष्ठ नागरिक सम्मान कार्यक्रम

संस्थाको नियमित कार्यक्रम अन्र्तगत आर्थिक वर्ष ०७४÷०७५मा सोह्रखुट्टेस्थित वृद्धाश्रममा रहेका वृद्धवृद्धाहरूलाई नगदसहित फलफुल वितरण कार्यक्रम सम्पन्न गरिएको र आगामी वर्षसमेत उक्त कार्यक्रमलाई थप विस्तारसहित निरन्तरता दिइने छ ।  

घ) रक्तदान कार्यक्रम

संस्थाको आÇनो वार्षिक उत्सव तथा विभिन्न अवसर पारेर रक्तदान कार्यक्रमको आयोजना गर्ने लक्ष्य लिए अनुरूप आर्थिक वर्ष ०७४÷०७५ मा ६२औं राष्ट्रिय सहकारी दिवसको अवसर पारेर १०० भन्दा बढी रक्तदाताको सहभागितामा रक्तदान कार्यक्रमको आयोजना काठमाडौंमा गरियो । साथै आ.व. ०७५÷०७६ मा समेत उक्त कार्यक्रमको आयोजना गरी सामाजिक उत्तरदायित्व निर्वाह गर्ने र व्यापक सहभागिता जुटाई संस्थाको प्रचार प्रसारलाई समेत व्यापक बनाइनेछ । 

ङ) सम्मान कार्यक्रम

विगत आ.व. हरूमा जस्तै आगामी आ.व. वर्षमा पनि संस्थाले आÇनो कार्यक्षेत्र भित्रका विभिन्न विधामा दिएका सम्मानलाई विस्तारसहित निरन्तरता दिइने छ ।